برنامه انکشافی ملل متحد می‌گوید که افغانستان با یک بحران بزرگ انرژی مواجه است و تنها حدود ۴۰ درصد خانواده‌ها به برق دسترسی دارند.
برنامۀ انکشافی ملل متحد شنبه 27 جنوری (هفتم دلو) در شبکه اجتماعی ایکس نگاشته است که سکتور برق افغانستان با چالش‌های عمده مانند دسترسی محدود به انرژی به ویژه در مناطق روستایی و وابستگی زیاد به برق وارداتی مواجه است.
به گفتۀ این ادارۀ ملل متحد، این چالش‌ها بر ارایه خدمات ضروری مانند امکانات بهداشتی، آموزشی، کمک‌های بشردوستانه، توسعه و بهبود اقتصادی تاثیرات منفی دارد.
برنامه انکشافی ملل متحد عدم تعادل بین تقاضا و عرضه انرژی در افغانستان را چالش کلیدی دیگر خوانده و گفته است که تولید برق داخلی افغانستان برای تامین نیازهای انرژی آن کفایت نمی‌کند و از همین‌رو در این کشور بیشتر مردم به سوخت‌های فسیلی و جنراتورها که منابع انرژی ناکارا و ناپایدار استند، متکی اند.
افغانستان متکی به برق وارداتی از کشورها همسایۀ خود است و بر اساس آمار شرکت برق، افغانستان در حال حاضر، حدود ۱۴۰۰ میگاوات برق نیاز دارد که ۷۰ تا ۷۵ درصد آن را از اوزبیکستان، ترکمنستان، تاجیکستان و ایران وارد کرده و ۲۵ تا ۳۰ درصد دیگر از منابع داخلی تامین می‌شود.
برنامه انکشافی ملل متحد گفته است: "برق وارداتی تنها ۴۰ درصد از تقاضا را پوشش می‌دهد، که منجر به کاهش بار مکرر و طولانی مدت، به ویژه در فصل زمستان، زمانی که تقاضا به اوج می‌رسد و عرضه کاهش می یابد، می‌شود. این شامل بیشتر امکانات بهداشتی و مکاتب می‌شود".
این اداره ملل متحد با بیان اینکه به دلیل نبود برق کافی، شفاخانه‌های ولایتی روزانه ۵ تا ۶ ساعت برق ندارند و در فصل زمستان حتا بی‌برقی به ۱۲ ساعت می‌رسد، گفته است که این برنامه ابتکارات خود را برای مقابله با این چالش آغاز کرده است.
به گفتۀ برنامه انکشافی ملل متحد، یکی از این ابتکارات، "خدمات انرژی پایدار برای آموزش و سلامت در افغانستان" است که بر تاسیسات صحی و مکاتب تمرکز دارد.
برنامه انکشافی ملل متحد گفته است که تاکنون در ۳۰ مرکز صحی و ۱۵ مکتب در ولایات کابل و کاپیسا در سال ۲۰۲۳ سیستم‌های برق سولری/ خورشیدی نصب کرده است.
این برنامه گفته است که سیستم‌های خورشیدی منبع انرژی بی‌وقفه را تضمین می‌کنند و ارایه خدمات بهتر در بخش‌های مراقبت‌های بهداشتی و آموزش را امکان‌پذیر می‌سازند.
این در حالی است که شرکت برق افغانستان قراردادهای برق وارداتی از تاجیکستان و اوزبیکستان را اخیراً برای یک سال دیگر تمدید کرده است.
بر اساس معلومات شرکت برشنا، این شرکت در سال ۲۰۲۲ میلادی به ارزش ۲۹۹ میلیون دالر از اوزبیکستان، ترکمنستان، تاجیکستان و ایران برق مورد نیاز خود را وارد کرده بود.
گروه