بر اساس گزارش آزادی بیان در جهان در سال ۲۰۲۴ وضعیت آزادی بیان در افغانستان به حالت بحران رسیده و از این رهگذر یکی از بدترین کشورها در جهان است.
بر اساس گزارش سازمان (Global Espression) افغانستان در میان ۱۶۱ کشور در جایگاه ۱۵۵ قرار گرفته است.
یافتههای این سازمان نشان میدهد که در پنج سال گذشته - ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۳- افغانستان در جدول رده بندی آزادی بیان ۴۷ پله سقوط کرده است.
بر اساس این گزارش، دنمارک از رهگذر وضعیت آزادی بیان در صدر کشورهای جهان قرار دارد.
این درحالی است که بر اساس شاخص آزادی مطبوعات در جهان که توسط سازمان خبرنگاران بدون مرز تهیه شده، افغانستان در میان بدترین کشورها برای خبرنگاران نیز قرار دارد.
گزارش خبرنگاران بدون مرز ماه گذشته تحت عنوان "شاخص آزادی مطبوعات در جهان - ژورنالیزم در سال ۲۰۲۴ زیر فشار سیاسی" نشان داد که افغانستان در جایگاه ۱۷۸ قرار گرفته است.
سازمان خبرنگاران بدون مرز گفته است که افغانستان به دلیل مرگ و میر و توقیف خبرنگاران از رهگذر آزادی مطبوعات ۲۶ پله سقوط کرده است.
طالبان در ماه اگست سال ۲۰۲۱ دوباره بر افغانستان مسلط شدند و محدودیتهای شدید را بر آزادی بیان و رسانهها در این کشور وضع کرده و منتقدان خویش را سرکوب کرده اند.
ندا محمد ندیم، سرپرست وزارت تحصیلات عالی حکومت طالبان منتقدان حکومت طالبان را تخریب کنندگان نظام خوانده و گفته است که آنان "واجب القتل" اند.
او حدود دو سال پیش در یک سخنرانی که به نقل از رسانههای محلی افغانستان در مراسم فراغت مفتیها و قاضیان طالبان در ولایت قندهار گفت: "کسانیکه نظام را تخریب میکنند، چه به زبان یا به قلم یا تخریب عملی میکنند، این همه کسانی اند که بغات پنداشته میشوند و واجبالقتل پنداشته میشوند."
طالبان در حدود سه سال حکومتداری شان، شمار زیادی از منتقدان، تحلیگران، خبرنگاران، شاعران و فعالان، به شمول زنان، را بازداشت کرده و به زندان افگنده اند.
اما مقامات این گروه به کرات تاکید کرده اند که به آزادی مردم در چهارچوب شریعت اسلامی احترام قایل اند.
در گزارش Global Espression آمده است که در سال ۲۰۲۳ میلادی ۵۳ در صد جمعیت جهان تحت بحران آزادی بیان زیست داشت و در حال حاضر بیش از چهار میلیارد نفر در ۳۹ کشور تحت بحران آزادی بیان زندگی میکنند و این بحران روبه افزایش است.
بر اساس رده بندی آزادی بیان این سازمان، دنمارک، سویس و سویدن به ترتیب بهترین کشورها و ترکمنستان، نیکاراگوا، ارتیریا و کوریای شمالی به ترتیب بدترین کشورها قلمداد شده اند.
گروه