انتونیو گوتیرش، منشی عمومی ملل متحد روز دوشنبه ۲۳ سپتمبر (دوم میزان) وضعیت بحرانی زنان و دختران افغان را که تحت تبعیض و سرکوب جنسیتی قرار دارند، برجسته کرد و گفت که جامعهٔ بین المللی در کنار زنان و دختران افغان ایستاده است و ازطالبان خواست تا قوانینی را لغو کند که زنان را نادیده میگیرد و آنان را در انزوا و ناامیدی قرار میدهند.
گوتیرش در نشستی زیر عنوان "راههای مشارکت زنان در آیندهٔ افغانستان" گفت، قانونی که حکومت طالبان ماه گذشته تصویب کرد، "حذف ساختارمند زنان و دختران از زندگی عمومی را رسمی کرده است."
به گفتهٔ منشی عمومی ملل متحد، زنان و دختران در افغانستان عمدتاً در خانههای خود محبوس شدهاند و تقریباً هیچ آزادی ندارند، زیرا به گفتۀ وی، دسترسی آنان به آموزش و کار بینهایت محدود است و حتا از آواز خواندن یا بلند کردن صدای خود در محضر عام منع شدهاند.
گوتیرش با اشاره به قانون امر به معروف و نهی از منکر گروه طالبان گفته است که این قانون بخشی از الگوی بزرگتری از فرامین است که حقوق زنان افغان را از آنها سلب میکند. علاوه بر این محدودیتها، به گفتۀ گوتیرش، زنان و دختران در افغانستان با میزان بلند خشونت مبتنی بر جنسیت، قتلهای ناموسی و افزایش مرگ و میر مادران مواجه میباشند.
به گفتهٔ منشی عمومی ملل متحد، بسیاری از زنان افغان به ملل متحد گفتهاند که احساس ناامنی، انزوا و ناتوانی میکنند. او گفت که بسیاری از زنان افغان از احساس ناامیدی صحبت میکنند و خود را مانند سایههایی میبینند که به آرامی در تاریکی حرکت میکنند و همواره در هراس از مجازات به سر میبرند.
گوتیرش با اشاره به قوانین و مقرارت سختگرانهٔ طالبان در مقابل زنان همچنین گفت که تبعیض شدید جنسیتی نه تنها سواستفادۀ ساختارمند از زنان و دختران است، بلکه کنوانسیونها و قوانین حقوق بشری را نیز نقض میکنند.
به گفتهٔ سرمنشی ملل متحد، طالبان با این عملکرد شان در سطح ملی به خود آسیب میرسانند، زیرا برخوردهای تبعیض آمیز آنان، هدف حکومت این گروه را برای خود کفایی اقتصادی، به طور کامل تضعیف میکند.
گوتیرش افزود: "آموزش دختران یکی از سریعترین راهها برای آغاز توسعه اقتصادی و بهبود سلامت، رفاه و شکوفایی جوامع و تمام جامعه است. مشارکت و رهبری زنان مزایای ثابت شده برای صلح و امنیت، حمایت اجتماعی، ثبات محیط زیستی و سایر موارد است."
منشی عمومی ملل متحد گفت که افغانستان با آزمونهای جدی در همه عرصهها دست و پنجه نرم میکند، اما تاکید کرد که مشارکت زنان و دختران میتوانند در عرصههای مختلف نقش موثر ایفا کنند.
او گفت: "بدون زنان تحصیل کرده، بدون حضور زنان در اشتغال از جمله در نقشهای رهبری و بدون به رسمیت شناختن حقوق و آزادیهای نیمی از جمعیت آن کشور، افغانستان هرگز جایگاه شایسته خود را در صحنه بین المللی به دست نخواهد آورد."
کشورها و سازمانهای بین المللی از جمله سازمان همکاری اسلامی خواهان احترام حقوق اساسی زنان و دختران افغان شدهاند.
گویترش با اشاره به تقاضای کشورها و سازمانهای بین المللی از طالبان گفت: "من نیز با آنان یکجا میشوم و از مقامات کنونی میخواهم که به صورت فوری تمام محدودیتهای تبعیضآمیز علیه زنان و دختران را بردارند و مکاتب و پوهنتونها را برای دختران بالاتر از صنف ششم بازگشایی کنند."
او گفت که ملل متحد همچنان با زنان و گروههای افغان در ارتباط است تا فضای لازم برای فعالیتهای آنان و گفتوگو با مقامات طالبان را حفظ کند؛ جامعه بینالمللی در کنار آنان ایستاده؛ صدای آنها را تقویت میکند و مشارکت زنان و دختران را در آینده افغانستان تضمین میکند.
گوتیرش گفت: "ما اجازه نخواهیم داد که تبعیض مبتنی بر جنسیت عادیسازی شود. آنچه در افغانستان رخ میدهد، با برخی از بدترین سیستمهای سرکوب در تاریخ مقایسه میشود."
سه روز پیش از این، پارلمان اروپا با تصویب قطعنامهای خواستار به رسمیت شناخته شدن "اپارتاید جنسیتی" در افغانستان شده و کشورهایی را محکوم کرد که با "عادیسازی روابط با طالبان" از حکومت این گروه حمایت میکنند.
بر اساس قطعنامهٔ پارلمان اروپا، طالبان "شدیدترین سرکوب مبتنی بر جنسیت" را در عصر کنونی بر زنان و دختران در افغانستان اعمال کرده است که مصداق "اپارتاید جنسیتی" پنداشته میشود. در قطعنامه از کشورهای اروپایی خواسته شده است تا از برشمردن اپارتاید جنسیتی به عنوان جنایت علیه بشریت، حمایت کنند
شورای امنیت سازمان ملل متحد نیز روز چهار شنبه در نشستی در مورد بررسی وضعیت در افغانستان، از انفاذ و چگونگی تطبیق قانون امر به معروف و نهی از منکر طالبان ابراز نگرانی جدی کرد.
روزا اوتنبایووا، رییس دفتر هیات معاونت ملل متحد (یوناما) در این نشست گفت درحالیکه جهان برای تعامل با حکومت طالبان میکوشد، تصامیم حکومت طالبان، به ویژه انفاذ قانون امر به معروف و نهی از منکر این گروه، پیام منفی را در "قبال تعامل واقعی" با خود داشته و به گفتۀ وی نمیتوان این قانون را نادیده گرفت.
با وجود واکنش و انتقاد گستردهٔ بینالمللی از انفاذ قانون امر به معروف و نهی از منکر طالبان، این گروه ادعا میکند که قانون یاد شده حقوق زنان را نقض نکرده و نباید در مورد آن نگران بود.
با اینحال، امیر خان متقی، سرپرست وزارت خارجهٔ حکومت طالبان، روز پنجشنبه گفت که با تطبیق این قانون، زنان در افغانستان با مشکل روبرو نشدهاند.
سرپرست وزارت خارجهٔ طالبان گفت که جهان نباید همه موضوعات افغانستان را با قانون امر به معروف و نهی از منکر ربط دهد.
گروه