به دنبال سفر هیات حکومت طالبان به اوزبیکستان جهت گفتگو در مورد انتقال مسوولیت خط آهن حیرتان – مزارشریف به جانب افغانستان، روند انتقال کالاهای تجارتی از این مسیر دوباره فعال میشود.
به گفتۀ ادارۀ خط آهن حکومت، هیات این گروه روز چهارشنبه هشتم فبروری (۱۹ دلو) بهاوزبیکستان سفر کرد تا با مقامات آن کشور تفاهمنامۀ مسوولیتپذیری بخشهایی از خط آهن حیرتان – مزارشریف نهایی و قرارداد امضا کند.
عبدالسمیع درانی، سخنگوی ادارۀ خط آهن حکومت طالبان، با فرستادن پیامی به رسانهها گفت که این هیات پس از یک مذاکرات مختصر با جانب اوزبیکستان، توافق کردند تا مدیریت خط آهن حیرتان – مزارشریف به جانب افغانستان سپرده شود.
او افزود: "البته برای تدوین یک قرارداد و تفاهمنامه کمیتۀ تخنیکی ایجاد شده است و این کمیته هرچه زودتر مسوده یک قرارداد را آماده میکند. همچنان خوشخبری برای هموطنان به ویژه تاجران داریم که سر از امروز جمعه روند انتقالات از طریق خط آهن حیرتان – مزارشریف دوباره به شکل نورمال آغاز میشود".
به گفتۀ درانی، روند ترانزیت اموال تجارتی از طریق خط آهن حیرتان – مزارشریف به شکل نورمال ادامه مییابد و طی چند روز آینده قرارداد نیز امضا خواهد شد.
از سوی دیگر، حکمتالله عبیدالوف، مشاور مطبوعاتی ریاست جمهوری اوزبیکستان، نیز در تویترش از برقراری روند حمل و نقل بار بین خطوط آهن اوزبیکستان و فغانستان خبر داده است.
این در حالی است که بر اساس گزارش خبرگزاری انترفکس، روز چهارشنبۀ هفتۀ گذشته اداره خط آهن اوزبیکستان از توقف خدمات خط آهن افغانستان - اوزبیکستان خبرداد. دلیل این اقدام را اوزبیکستان ناتوانی حکومت طالبان در مراقبتهای تخنیکی این پروژه بیان کرد.
نمایندگان اوزبیکستان و حکومت طالبان، در دسمبر ۲۰۲۲ میلادی در شهر ترمز توافق کرده بودند که امور تخنیکی خط آهن در داخل افغانستان تا فبروری ۲۰۲۳ تکمیل شود.
پیش از این اداره خط آهن حکومت طالبان گفته است که برای انتقال واگونهای کالاهای تجارتی از اوزبیکستان به افغانستان، یک پلان عملیاتی تهیه شده است که در ۳۱ جنوری ۲۰۲۳ تکمیل شد و تمام امور باید توسط اداره خط آهن افغانستان انجام شود.
این اداره گفته که در تلاش است تا مدیریت و تمامی عملیات خط آهن حیرتان - مزارشریف را به دوش بگیرد تا انتقالات از طریق خط آهن به کشور به شکل نورمال ادامه یابد.
اما اوزبیکستان در اول فبروری گفت که تا زمانی که دولت طالبان تعهدات جدید خود را بر اساس برنامه زمانی تعیین شده انجام ندهد، اجازه انتقال کالا به افغانستان را با قطار نخواهد داد.
خط آهن حیرتان - مزار شریف که ۷۵ کیلومتر طول دارد. این خط آهن در سال ۲۰۱۰ میلادی با هزینهای بالغ بر ۱۲۹ میلیون دالر ساخته شد. کالاهای چین، قرقیزستان، اوزببکستان و قزاقستان از طریق این خط آهن به افغانستان صادر میشود.