صلیب سرخ: قربانیان اصلی ماین و مواد منفجره در افغانستان کودکان اند

کمیتۀ بین‌المللی صلیب سرخ در افغانستان با نشر گزارشی گفته است که مواد منفجرناشده و ماین‌ها تهدید "بسیار واقعی و دایمی" برای غیرنظامیان به ویژه کودکان افغان است که پس از چندین دهه جنگ به خانه‌های شان بر می‌گردند.

گزارش افزوده است که هرچند جنگ در افغانستان کاهش یافته است، اما زندگی مردم به دلیل اینکه برنامه‌های ماین‌روبی و مواد منفجرناشده "کاملاً موفق" نبوده، هنوز هم در تهدید است.

بر اساس گزارش کمیتۀ بین‌المللی صلیب سرخ، تلفات ناشی از ماین و مواد منفجرناشده در افغانستان از زمان مسلط شدن طالبان بر افغانستان در اگست ۲۰۲۱ تا به حال افزایش یافته است.

در گزارش آمده است: "کودکان بیشتر در معرض صدمات کشنده و تغییردهندۀ زندگی قرار دارند، زیرا به طور ناخواسته روی ماین‌ها قدم می‌گذارند یا با مهمات منفجرناشده در اطراف محلاتی که اقامت دارند، بازی می‌کنند".

کمیتۀ صلیب سرخ از جنوری ۲۰۲۲ تا جون ۲۰۲۳ کشته و زخمی‌شدن ۶۴۰ کودک را در ۵۴۱ حادثه مربوط به انفجار ماین و مواد منفجره ثبت کرده است. گزارش رقم دقیق کشته‌ها و زخمیان را بیان نکرده، اما گفته است این آمار تقریباً ۶۰ درصد از مجموع تلفات غیرنظامیان (۱۰۹۲نفر) را به دلیل حوادث مربوط به ماین و مواد منفجرنشده را تشکیل می‌دهد.

این نهاد بین‌المللی بر نیاز فوری به تلاش‌های بیشتر جهت رسیدگی به موضوع آلودگی تسلیحاتی در افغانستان تاکید کرده است.

محم دناصر حیدری، کارشناس خنثاسازی مهمات در کمیته بین المللی صلیب سرخ، می‌گوید که در جریان ۴۰ سال گذشته ساحاتی که در افغانستان به عنوان پایگاه‌های نظامی کار گرفته می‌شد یا صحنهٔ درگیری‌های مسلحانه بود، با مهمات منفجرناشده آلوده است.

حیدری می‌افزاید که اکنون با توجه به کاهش قابل توجه منازعات مسلحانه، کسانی که در جریان درگیری‌ها از خانه‌های خود فرار کرده بودند، باز می‌گردند و می‌توانند به مناطقی که قبلاً غیرقابل دسترس بود سفر کنند و از همین‌رو آنها "در معرض خطر بیشتری برخورد با مهمات منفجرناشده" قرار می‌گیرند.

او با بیان اینکه که عدم آگاهی در مورد اشیای انفجاری ناشناخته یک چالش بزرگ است، تاکید کرد که کمیته بین‌المللی صلیب سرخ برنامه‌هایی برای افزایش آگاهی عمومی در مورد تهدیدها و خطرات ماین‌های زمینی و مهمات منفجرناشده دارد.

حیدری گفت: "ما این برنامه‌ها را به صورت مستقل و همچنان با مشارکت جمعیت هلال احمر افغانستان با سازماندهی آموزش برای داوطلبان، جمع‌آوری معلومات حوادث، توزیع مواد آموزشی و ارایه کمک‌های نقدی به خانواده‌های آسیب‌دیده برای پوشش هزینه‌های پیش‌بینی نشده مانند مصارف صحت و تدفین به پیش می‌بریم".

کمیتۀ بین‌المللی صلیب سرخ می‌گوید که به دنبال تغییر نظام در افغانستان، بسیاری از دولت‌ها و سازمان‌های تمویل‌کننده، کمک‌های مالی خود را متوقف کردند و این موضوع منجر به کاهش چشمگیر منابع و بودجه برای پاکسازی ماین‌های زمینی و مهمات منفجر ناشده در این کشور شد.

این کمیته گفته است که هنوز هم برای ارایه کمک‌های تخنیکی و مالی جامعه جهانی به منظور کاهش تلفات انسانی ناشی از ماین و مواد منفجر ناشده در افغانستان نیاز مبرم وجود دارد.

بر اساس آمار سازمان ملل متحد در حال حاضر ۲.۴ میلیون نفر در افغانستان از معلولیت رنج می‌برند که بیشتر این افراد قربانی رویدادهای انفجاری اند.

پیش از این، شهاب حکیمی، رییس سازمان ماین‌پاکی ام‌دی‌سی در مصاحبه‌ای با صدای امریکا گفته بود که در حال حاضر ماهانه بین ۱۲۰ تا ۱۲۵ نفر در افغانستان در اثر ماین و انفجار مهمات منفجر ناشده کشته و زخمی می‌شوند.

به گفتۀ حکیمی در مجموع ۴۵۰۰ ساحه در افغانستان که ۱۵۰۰ میلیون متر مربع می‌شود، آلوده با ماین و مهمات منفجرناشده بوده که از دوران درگیری‌ها باقی مانده است.

به دلیل چندین دهه جنگ در افغانستان این کشور یکی از بالاترین سطوح آلودگی مهمات انفجاری در جهان و بیشترین ماین و مواد منفجرناشده را در اراضی خود دارد.