مقامات پاکستانی میگویند که دهها هزار شهروند افغانستان در ماه جاری این کشور را ترک کرده و به افغانستان برگشته اند.
منابع رسمی پاکستان گفته اند که تا روز جمعه تقریباً ۵۲ هزار مرد، زن و کودک افغان به افغانستان برگشته و خانوادههای زیادی در مناطق مختلف پاکستان، ازجمله شهرهای بزرگ مانند کراچی به سمت مرز افغانستان در حرکت استند.
براساس گزارش تلویزیون دولتی پاکستان، تنها روز پنجشنبه ۱۹ اکتوبر بیش از سه هزار افغان به کشورشان عودت کردند.
حکومت پاکستان به تاریخ سوم اکتوبر (۱۱ میزان) دستور اخراج تمام مهاجرین بدون اسناد مستقر در آن کشور را صادر کرد که در میان آنان ۱.۷ میلیون شهروند افغانستان نیز شامل است. به این مهاجران تا اول ماه نومبر فرصت داده شده است که داوطلبانه پاکستان را ترک کنند، در غیر آن به گونۀ دسته جمعی و جبراً اخراج خواهند شد.
این اقدام پاکستان واکنشهای کشورهای منطقه و جهان را در پی داشته است، اما اسلامآباد به این درخواستها توجهی نکرده و هشدار داده است که خروج اجباری مهاجرین پس از ضرب الاجل تعیین شده اجرایی خواهد شد.
در تازهترین مورد، وزارت خارجهٔ ایالات متحده از پاکستان، سایر کشورها و همسایگان افغانستان خواست تا به افغانهای اجازهٔ ورود به کشورهای شان بدهند که در تلاش کسب حفاظت بین المللی اند.
متیو میلر، سخنگوی وزارت خارجهٔ ایالات متحده روز پنجشنبه ۱۹ اکتوبر (۲۷ میزان) گفت: "میخواهم بگویم که از تمامی کشورها، به شمول پاکستان میخواهیم تا مکلفیتهای خویش را در برخورد با مهاجرین و پناهجویان رعایت کرده و به اصول منع بازگشت اجباری احترام بگذارند."
بر اساس گزارشها، پس از اعلام این پالیسی، برخوردهای نا مناسب با مهاجرین افغان در پاکستان افزایش یافته و برخی از آنان اخراج نیز شده اند.
سازمان بینالمللی مهاجرت روز گذشته با نشر گزارشی گفت که از اول تا ۱۵ اکتوبر ۳۷هزار و ۳۱۷ مهاجر افغان به گونه داوطلب از پاکستان به کشورشان برگشته اند.
در این گزارش آمده است که علاوه بر این، در این مدت ۶۱۴ مهاجر دیگر به دلیل نداشتن مدارک معتبر از پاکستان اخراج شده اند.
پاکستان میزبان میلیونها مهاجر افغان بوده که پس از تهاجم شوروی سابق به افغانستان در سال ۱۹۷۹ و متعاقب آن در جریان جنگهای داخلی افغانستان به آن کشور پناهنده شده اند.
باوجودیکه بسیاری از مهاجران پس از سال ۲۰۰۱ به کشور خود باز کشتند، اما پس از تسلط مجدد طالبان در اگست ۲۰۲۱ موج جدیدی از پناهندگان افغان به پاکستان هجوم بردند.
مقامات پاکستانی تخمین میزنند که از آن زمان تا اکنون نزدیک به۷۰۰ هزار افغان به پاکستان پناهنده شده اند که از جمله ۵۰۰ هزار آنان به گونهٔ غیر قانونی وارد آن کشور شده یا ویزای آنان منقضی شده است.
حلیمه (نام مستعار) که با اخراج اجباری مواجه است به صدای امریکا گفت که سال گذشته افغانستان تحت حاکمیت طالبان را ترک کرد و برای مصوونیت خانوادهاش به پاکستان رفت.
او با ادعای اینکه درخواست تمدید ویزهٔ آنها رد شده است، گفت: "شوهرم در آنجا خبرنگار بود. او برای امریکایی ها کار می کرد، بنابراین ما نمی توانیم برگردیم زیرا جان او در آنجا در خطر است."
حلیمه افزود: "وقتی بیرون میروم در فکر غرق میشوم، چون ویزه ندارم، شوهرم ویزه ندارد، چه کار کنیم؟ اگر پولیس بیاید و او را دستگیر کند با سه طفلم چه خواهم کرد؟"
او گفت که زندگی آنها "تباه شده" است زیرا در افغانستان با خطر روبرو هستند و اکنون در پاکستان در معرض تهدید اخراج قرار دارند.
مقامات طالبان اتهامات آزار و شکنجه علیه هر کسی که قصد بازگشت به افغانستان را داشته باشد، رد می کنند و به عفو عمومی خود برای همه افغان ها، از جمله کسانی که با نیروهای غربی کار کرده اند، اشاره میکنند.
در همین حال حدود ۸۰ نفر از دپلوماتان پیشین امریکایی و نمایندگان سازمانهایی که در زمینۀ اسکان مجدد مهاجرین افغان در امریکا کار میکنند، با ارسال نامۀ سرگشاده به حکومت پاکستان، خواسته اند تا هزاران شهروند افغان که در چارچوب برنامه اسکان مجدد به ایالات متحده، منتظر دریافت ویزۀ امریکا اند، از پاکستان اخراج نشوند.
در نامۀ سرگشادۀ این دپلوماتان پیشین امریکایی و نهادهای کمک رسان به مهاجرین افغان ابراز نگرانی شده است که شماری از این افغانها که از سلطه و انتقامجویی طالبان فرار کرده اند و برگشت آنان به افغانستان زندگی شان را به مخاطره میاندازد.
ملل متحد نیز هفتۀ گذشته با انتقاد از اخراج اجباری مهاجرین از پاکستان گفت که این اقدام نقض حقوق بشر است.
با اینحال، مقامهای پاکستانی روز پنجشنبه ۱۹ اکتوبر (۲۷ میزان) یکبار دیگر تاکید کردند که فرصت از دست آن مهاجرینی میرود که غیرقانونی در پاکستان اقامت دارند، زیرا به گفتۀ آنان مهلت اول نومبر و خطر دستگیری و اخراج اجباری آنان نزدیک و نزدیکتر میشود.