سازمان حمایت از خبرنگاران افغانستان روز یکشنبه ۳۱ دسمبر (دهم جدی) در گزارشی در مورد وضعیت خبرنگاران افغان در پاکستان و ایران گفته است که با تصمیم این دو کشور مبنی بر اخراج افغان‌های فاقد مدرک اقامت، وضعیت خبرنگاران افغان مقیم این دو کشور وخیم‌تر شده است.
در گزارش آمده است: "نهادهای مسوول توقیف و اخراج پناهجویان افغان در ایران و پاکستان، به گونهٔ ویژه متوجه ژورنالستان است، چون آنان صدای مهاجرین و برخورد غیرانسانی را که با آنان صورت می‌گیرد، بلند خواهند کرد."
این سازمان که مقر آن در آلمان است، با تماس با خبرنگاران افغان مقیم ایران و پاکستان این گزارش را تهیه کرده و گفته است که آنان با "سرنوشت نامعلوم" روبرو اند.
وضعیت خبرنگاران افغان مقیم پاکستان
بر اساس این گزارش، در طول دو سال گذشته، بیش از ۲۰۰ خبرنگار و کارمند رسانه‌ها، به دلیل تهدید طالبان، از افغانستان به پاکستان متواری شده اند و در شرایط نامساعد در آن کشور به سر می‌برند.
در گزارش آمده است که شماری از این خبرنگاران منتظر اسکان مجدد به کشور سوم استند و برخی دیگر شان از کمیشنری عالی ملل متحد در امور مهاجرین، خواهان کمک شده اند.
مشکلاتی مانند بیکاری، عدم داشتن توانایی مالی برای تمویل مخارج زندگی و دیگر آزمون های اقتصادی باعث شده است که اکثر این خبرنگاران افغان مقیم پاکستان، از نزدیکان خود خواهان کمک مالی شوند. دادن رشوه و پول به مقامات در پاکستان برای طی مراحل سند اقامت قانونی نیز یکی دیگر از معضلات فرا راه زندگی خبرنگاران افغان در پاکستان ذکر شده است.
طبق یافته های این گزارش، نزدیک به ۲۰۰ خبرنگار افغان و خانواده هایشان با تهدیدهای مختلف در پاکستان به شمول اخراج به افغانستان، مواجه اند و اکثر آنان از ترس اینکه از سوی پولیس بازداشت نشوند، خود را در خانه‌ها محبوس کرده اند که این وضعیت، به اضافهٔ مشکلات مالی و اقتصادی و بیکاری، باعث فشارهای بیشتر روانی آنان شده است.
در این گزارش آمده است که سازمان‌های بین المللی که مهاجرین و پناهجویان را کمک می‌کنند، توجه اندکی به این خبرنگاران افغان مقیم پاکستان داشتند و این باعث شده است تا مشکلات آنان تداوم یابد.
وضعیت خبرنگاران افغان مقیم ایران
گروهی از خبرنگاران افغان مقیم ایران در یک نامه به سازمان حمایت از خبرنگاران افغانستان نوشته اند که "حکومت ایران از تمدید ویزهٔ آنان خودداری کرده و ادارات را از دادن کار به آنان بازداشته است. در همین حال، روحیهٔ مهاجرستیزی نیز در ایران رو به افزایش نهاده است."
در این نامه که توسط ۵۰ خبرنگار افغان مقیم ایران به این سازمان نوشته شده، آمده است که آنان، مانند خبرنگاران افغان مقیم پاکستان، با مشکلات مالی و اقتصادی و فشارهای روانی به دلیل این وضعیت، مواجه اند.
این گروه خبرنگاران افغان مقیم ایران، از جامعه بین المللی خواسته اند تا از حکومت ایران بخواهد که خبرنگاران افغان را اخراج نکند.
در این گزارش، به آزمون های فرا راه خروج خبرنگاران زن نیز اشاره شده است که مکررا از خروج از افغانستان توسط طالبان بدلیل نداشتن "محرم" یا همراه مرد بازداشته شده بودند.
سازمان حمایت از خبرنگاران افغانستان از سازمان ملل متحد و نهادهای وابسته به آن، گروه‌های مدافع مطبوعات، سازمان‌های مدافع حقوق بشر و کشورهای متعهد به منشور جهانی حقوق بشر خواسته است تا به وضعیت خبرنگاران افغان مقیم پاکستان و ایران، رسیدگی کنند.
این گزارش، با تاکید بر نیاز به رسیدگی بین‌المللی به وضعیت خبرنگاران افغان مقیم ایران و پاکستان، از جامعه بین المللی خواسته است تا در بخش طی مراحی قانونی مهاجرت این خبرنگاران به دیگر کشور ها و همچنان فراهم آوردن کمک‌های اقتصادی به آنان ارجحیت بدهند.
طبق این گزارش، از زمان روی کار آمدن رژیم طالبان، ۳۶۶ قضیه تخطی از آزادی مطبوعات در افغانستان، به ثبت رسیده است که شامل سه مورد قتل خبرنگاران، ۲۳ مورد جراحت، ۱۷۶ بازداشت، ۱۳۹ مورد تهدید و ۲۵ مورد تهاجم بر خبرنگاران است.