مقامهای پاکستانی میگویند که به منظور تسریع روند برگشت مهاجران افغان فاقد اسناد، روز دوشنبه ۱۳ نومبر (۲۲ عقرب) سه گذرگاه جدید مرزی میان دو کشور گشوده شد.
پاکستان در اوایل ماه اکتوبر به همه مهاجرانی که به گونهٔ غیرقانونی در آن کشور به سر میبرند، به شمول ۱.۷ میلیون افغان، مهلت داد که تا اول نومبر از آن کشور خارج شوند، در غیر آن، آنان نخست بازداشت و سپس اخراج خواهند شد.
صدها هزار مهاجر افغان در چند هفتۀ گذشته، از مسیر گذرگاههای چمن و تورخم، از پاکستان به افغانستان برگشته اند.
جان اچکزی، سرپرست وزارت اطلاعات ایالت بلوچستان پاکستان، گفت که گذرگاههای جدید، افزون بر مسیر چمن- سپین بولدک، در ایالت بلوچستان ایجاد شده است.
اچکزی گفت که تصمیم به گشایش گذرگاههای جدید پس از آن اتخاذ شد که به دلیل افزایش روند برگشت افغانها به کشورشان، مسیر چمن-سپین بولدک به شدت مزدحم شده است.
کمیشنری عالی ملل متحد در امور پناهندگان گزارش داده است که پس از اعلام پالیسی جدید حکومت پاکستان مبنی بر اخراج مهاجران فاقد مدرک اقامت، بیش از ۲۸۰ هزار مهاجر افغان از پاکستان به افغانستان برگشته اند.
حکومت پاکستان از اول نومبر به اینسو، عملیات جمع آوری مهاجران فاقد مدرک اقامت را آغاز کرده است.
با آنکه ملل متحد و گروههای مدافع حقوق بشر خواستار بازنگری تصمیم پاکستان و توقف روند اخراج اجباری مهاجران شده است، حکومت سرپرست این کشور تا اکنون به این تقاضاها پاسخ نداده و گفته است که این تصمیم بر اساس قوانین داخلی پاکستان اتخاذ شده است.
حکومت طالبان نیز از پاکستان خواسته است که روند اخراج اجباری مهاجران افغان را متوقف کرده و به افغانهای مهاجر وقت بدهد تا آن کشور را ترک کنند. اخراج اجباری مهاجران افغان از پاکستان سبب تنش در روابط افغانستان و پاکستان شده است.
مقامهای پاکستانی ناامنی و خشونتهای فزاینده در آن کشور را با مهاجران افغان ربط داده و مدعی شده اند که پس از مسلط شدن طالبان در افغانستان، "رویدادهای تروریستی در پاکستان ۶۰ درصد و حملات انتحاری ۵۰۰ درصد افزایش" یافته است.
با اینحال، ذبیحالله مجاهد، سخنگوی طالبان، در تازهترین واکنش به ادعاهای مقامهای پاکستانی گفته است که افغانستان مسوولیت تامین امنیت در پاکستان را نداشته و به گفتۀ او، پاکستان نباید بار ناکامیهای خود را به دوش افغانستان بیاندازد.
به گفتۀ مجاهد، اینکه پس از رویکار آمدن حکومت طالبان در افغانستان، خشونت و ناامنی در پاکستان افزایش یافته است، دلیل شده نمیتواند که حکومت طالبان در آن دست داشته است.
از سوی دیگر، برگشت گروهی و گستردۀ مهاجران افغان از پاکستان به افغانستان، خطر تشدید بحران جدی بشری را در آن کشور افزایش داده است، زیرا اکثر افغانهای عودتکننده در افغانستان سرپناه نداشته و بدون دسترسی کافی به مراقبتهای صحی، آب و غذا، در آستانۀ فصل سرما در زیر خیمههای موقت بسر میبرند.