وزارت امور خارجه پاکستان می‌گوید که هیچ تصمیمی برای به تاخیر انداختن بازگرداندن مهاجران افغان بدون مدارک قانونی مقیم پاکستان گرفته نشده است و کابینۀ این کشور تنها مدت اقامت مهاجران ثبت‌شدۀ افغان را که قبلاً کارت پیاوآر گرفته اند، برای یک سال تمدید کرده است.
ممتاز زهرا بلوچ، سخنگوی این وزارت، روز پنجشنبه ۱۱ جولای (۲۱ سرطان) در اسلام‌آباد، به پاسخ پرسش‌های خبرنگاران گفت که مرحله نخست اخراج مهاجران بدون مدارک قانونی از پاکستان همچنان ادامه دارد و در جریان آن تعداد زیادی از مهاجران از این کشور اخراج شده اند.
او افزود: "همانطور که قبلاً گفتم، پاکستان به کمیشنری عالی ملل متحد در امور پناهندگان در مورد تاخیر طرح اخراج مهاجران بدون اسناد قانونی یا عدم اجرای این طرح اشاره‌ای نرسانده است. بر چه اساسی کمیشنری عالی ملل متحد در امور پناهندگان اعلامیه‌ای صادر کرده، می‌توان از سخنگوی این اداره جویا شد".
پیش از این، فیلیپو گراندی، رییس کمیشنری عالی ملل متحد در امور پناهندگان، در پایان سفر سه روزه‌اش به پاکستان، روز سه شنبه نهم جولای (۱۹ سرطان) گفت که اسلام‌آباد روند بازگرداندن اجباری مهاجران افغان بدون اسناد قانونی را به دلایل بشردوستانه به تعویق انداخته است.
کمیشنری عالی ملل متحد در امور پناهندگان در بیانیه‌ای اعلام کرد که گراندی از پاکستان به خاطر تاخیر در روند اخراج مهاجران خارجی که به طور غیرقانونی در این کشور زندگی می‌کنند، تشکر کرده است.
اما سخنگوی وزارت امور خارجه پاکستان به خبرنگاران گفت که حکومت این کشور طرح اخراج مهاجران غیرقانونی را مانند سایر کشورهای جهان بر اساس قوانین این کشور به ویژه قانون مهاجرت اجرا می‌کند.
زهرا بلوچ افزود: "قوانین پاکستان در این مورد بسیار روشن است. این افراد [شهروندان خارجی فاقد مدرک] ممکن است با جریمه نقدی مواجه شوند، ممکن است بر اساس پرونده‌های ویژه زندانی شوند و ممکن است اخراج شوند".
اما سخنگوی وزارت امور خارجه پاکستان به خبرنگاران گفت که هنوز تصمیمی در مورد مرحله دوم اخراج مهاجران خارجی فاقد مدارک قانونی گرفته نشده است. او افزود که نیروهای امنیتی این کشور به جستجو و اخراج مهاجران بدون مدارک قانونی از پاکستان ادامه می‌دهند.
زهرا بلوچ گفت: "کابینه تصمیم گرفته است که مدت اقامت دارندگان کارت پیاوآر را تمدید کند، زیرا اعتبار اقامت مهاجران دارای چنین کارتی به تاریخ ۳۰ جون به پایان رسیده است. برای اینکه اقامت این افراد قانونی شود و تسهیلات برای شان ایجاد شود، تا فیصله بعدی مدت اقامت آنان تا یک سال دیگر تمدید شد".
حکومت پاکستان برای اولین بار در سال ۲۰۰۶ میلادی به ۱.۳ میلیون مهاجر افغان کارت پیاوآر توزیع کرد که از آن زمان تا اکنون این کارت‌ها پنج بار تمدید شده است.
به گفتۀ مقامات ملل متحد و پاکستان، ۱.۳ میلیون افغان مقیم پاکستان منحیث مهاجر ثبت نام شده اند و نزدیک به ۹۰۰ افغان دیگر کارت هویت شهروندی افغانستان را دارند. بقیه آنان یا بدون اسناد استند و یا میعاد ویزۀ آنان که منتظر اسکان به کشور سومی هستند، پایان یافته است.
پاکستان در اوایل ماه اکتوبر سال گذشته به تمام مهاجرین خارجی فاقد مدرک اقامت در آن کشور، به شمول ۱.۷ میلیون مهاجر افغان، مهلت داد که تا اول نومبر ۲۰۲۳ داوطلبانه آن کشور را ترک کنند، در غیر آن پس از این تاریخ بازداشت و جبراً اخراج خواهند شد.
ملل متحد به تاریخ ۱۰ جون با نشر گزارشی گفت که از ۱۵ سپتمبر تا پایان ۲۰۲۳ نزدیک به ۴۹۲هزار و از اول جنوری تا اول جون ۲۰۲۴ نیز ۱۲۷هزار مهاجر افغان از پاکستان به افغانستان بازگشته یا جبراً اخراج شده اند.
بر اساس ارقام کمیشنری عالی ملل متحد در مورد پناهندگان، ۳.۱ میلیون مهاجر افغان در پاکستان زیست دارند، که از میان آنان ۱.۴ میلیون مهاجر کارت‌های اقامت داشته و ۱.۳ میلیون دیگر فاقد اسناد اند.