وزارت تحصیلات عالی حکومت طالبان آزمون رقابتی بورسیه‌های ماستری و دکتورای کشور قزاقستان را بدون حضور زنان و دختران برگزار کرد.
این وزارت امروز یکشنبه ۲۸ می (هفتم جوزا) با نشر اعلامیه‌ای گفته است که این آزمون با حضور مقامات این وزارت و نمایندۀ وزارت تحصیلات عالی قزاقستان برگزار شد.
وزارت تحصیلات عالی حکومت طالبان گفته است که در این آزمون ۲۰ داوطلب برای مقطع ماستری و نه تن دیگر در مقطع دکتورا امتحان دادند.
نظر محمد عرفان، رییس ارتباط خارجه و تنظیم بورسیه‌های وزارت تحصیلات عالی حکومت طالبان گفته است که از جملۀ تمام داوطلبان ۱۲ تن در مقطع ماستری و دو نفر نیز در مقطع دکتورا جذب خواهند شد.
وزارت تحصیلات عالی طالبان روشن نکرده است که آیا زنان و دختران نیز در این آزمون اشتراک داشتند، یا خیر، اما در تصاویری که از جریان امتحان نشر کرده، هیچ دختر و زنی حضور ندارد.
طالبان پس از تسلط دوباره بر افغانستان در اگست ۲۰۲۱ نه تنها دختران بالاتر از صنف ششم را از رفتن به مکتب منع کردند، بلکه زنان و دختران را از آموزش در موسسات تحصیلات عالی نیز محروم کردند.
یکی از فعالان حقوق زن، که نخواست نامش فاش شود، به صدای امریکا گفت که طالبان با زنان، آموزش، تحصیل و کار آنان در جنگ اند و نمی‌خواهند که دختران و زنان افغانستان باسواد شوند و رشد کنند.
او گفت: "از نظر گروه متحجر طالبان، زنان تنها باید در خانه بماند و امور زندگی خانواده را تنظیم کنند. این گروه از دانایی زنان ترس دارند و به همین دلیل درب مکاتب و دانشگاه‌ها را به روی زنان بستند تا جلو آگاهی آنان را بگیرد".
مریم معروف آروین، رییس جنبش شنبههای ارغوانی به صدای امریکا گفت که زنان در طول تاریخ افغانستان قربانی بوده اند و طالبان نیز پس از حاکمیت دوبارۀ شان بر جلوگیری از پیشرفت زنان به گونۀ سیستماتیک و هدفمند تمرکز کرده اند.
او گفت که این گروه به طور هدفمند دروازه‌های مکاتب، دانشگاه‌ها، مراکز آموزشی و کارهای دیگر که منجر به رشد و آگاهی می‌شود را به روی دختران و زنان بستند، در حالی که هیچ دلیل شرعی، منطقی و انسانی برای این کار شان ندارند.
آروین افزود: "طالبان هراس دارند که اگر زنان افغانستان باسواد باشند، اگر زنان افغانستان مکتب و دانشگاه بروند، قطعاً نسل آگاه، بیدار و متحدی را به جامعه تقدیم خواهند کرد که خرافات اینها را، که تفکرات کاملاً بدوی، واپسگرا و واماندۀ اینها را به نام دین و شریعتی که بر مردم افغانستان تطبیق می‌کنند، هر روز زیر نام آن انسان می‌کشند و گروه‌های تروریستی را تربیت می‌کنند، به چالش مواجه بسازند".
این در حالی است که از حدود شش ماه به این طرف، دروازه دانشگاه‌ها به روی دختران بسته است. ندا محمد ندیم، سرپرست وزارت تحصیلات عالی حکومت طالبان، در اواسط دسمبر ۲۰۲۲ طی مکتوبی عنوانی دانشگاه‌های "امارتی و خصوصی" گفت که بر اساس "فیصلۀ کابینه...تحصیل اناث تا امر ثانی معطل" شده است.
او در وهلهٔ نخست در مورد علت این تصمیم چیزی بیان نکرد. اما در روز‌های بعد، در مصاحبه با تلویزیون ملی افغانستان، در کنار سایر دلایل "بی‌حجابی'' را یکی از عوامل این دستور عنوان کرد.
افغانستان یگانه کشور در جهان است که در آن دختران از رفتن به مکاتب متوسطه، لیسه و دانشگاه محروم شده اند. با وجود تاکید جدی جامعهٔ بین‌المللی برای از سرگیری آموزش دختران در افغانستان، این دومین سال پیهم است که طالبان به این محدودیت ادامه داده اند.
جامعه جهانی و نهادهای حامی حقوق بشر بر محدودیت آموزش دختران در افغانستان بارها انتقاد کرده اند. طالبان این ممنوعیت را موقتی عنوان کرده و گفته اند که روی نصاب تعلیمی و محیط مناسب تحصیلی مطابق شریعت اسلامی برای دختران کار می‌کنند.