تامس وست، نماینده ویژۀ ایالات متحده در امور افغانستان، بار دیگر به دسترسی کامل دختران و زنان افغان به آموزش تاکید کرده است.
او روز چهارشنبه ۱۲ جولای (۲۱ سرطان) با نشر تویتی به مناسب سالروز تولد ملاله یوسفزی، فعال آموزش و برندۀ جایزه نوبل، گفته است که "در روز ملاله" ایالات متحده حمایت از حقوق آموزش را به رسمیت می‌شناسد.
او در ادامه نگاشته است: "زنان و دختران افغان دارایی عظیمی برای آینده افغانستان استند و سزاوار دسترسی کامل به تعلیم و تربیه برای تحقق بخشیدن به توانایی‌های خود استند."
در همین حال، ملاله یوسفزی در سخنرانی‌اش در مراسمی که سازمان ملل متحد برای تجلیل از "روز ملاله" در نایجریا راه‌اندازی کرده بود، گفته است که ده سال پیش، میلیون‌ها دختر افغان به مکتب می‌رفتند، از هر سه زن جوان یک نفر در دانشگاه ثبت نام کرده بود، و حالا افغانستان تنها کشوری در جهان است که دختران و زنان را از تحصیل منع می‌کند.
او گفت: "حتا در دوران نوجوانی می‌دانستم که پیشرفت می‌تواند آهسته باشد - اما هرگز انتظار نداشتم شاهد یک واژگونی کامل باشم، یک کشوری کاملاً مکاتب دختران را تعطیل کرده، دختران در خانه‌هایشان گیر افتاده اند و امیدشان را از دست می‌دهند".
ملاله در ادامه به حضار گفت که با نگاه‌کردن به او، امینه یا موزون و یا هم ماری کل آنان را به عنوان "داستان‌های موفقیت" نپندارند، بلکه تصور کنند که اگر هر دختری در افغانستان، نایجریا، پاکستان و هر کشوری دیگر تحصیلات و فرصت‌هایی می‌داشت، شایستۀ آن بود.
در این حال، رینا امیری، نمایندۀ ویژه وزارت امور خارجه در امور حقوق بشر، زنان و دختران افغان ضمن تبریکی سالروز تولد ملاله خطاب به او گفته است: "از شما برای دفاع خستگی ناپذیر از حق دسترسی برابر به آموزش و درخواست برای اقدام جهانی علیه سیاست‌های افراطی و سیستماتیک طالبان که زنان و دختران افغان را از تحصیل و امید به آینده‌ای بهتر محروم می‌کند، سپاسگزارم."
این در حالی است که بیش از ۶۶۰ روز از بسته‌ماندن مکاتب به روی دختران دورۀ متوسطه و لیسه سپری می‌شود، روز گذشته دادخواهان آموزش دختران، در یک نامۀ سرگشاده به ملل متحد و کشورهای عضو این سازمان، خواستار واردکردن فشار دپلوماتیک بر طالبان شده اند.
کم و بیش ۳۰دشبکه و سازمان حقوق بشری و ۳۱۴ تن از فعالان مدنی، معترضان، خبرنگاران و دانش‌آموزان این نامه را امضا کرده اند.
طالبان پس از تسلط دوباره بر افغانستان در اگست ۲۰۲۱ محدودیت‌های فزاینده‌ای را بر زنان و دختران این کشور وضع کردند.
نزدیک به دو سال از ممنوعیت تحصیل دختران در مکاتب متوسط و لیسه در این کشور می‌گذرد و پس از دسمبر ۲۰۲۲ دختران و زنان از تحصیل در دانشگاه‌ها نیز محروم شده اند.
طالبان به کرات ادعا کرده اند که در چارچوب شریعت اسلام به زنان حقوق قایل بوده و با مساعد شدن وضعیت، دروازه‌های مکاتب را دوباره به روی دختران خواهند گشود.
اما برخی مدافعان حقوق زن به این نظر اند که رهبر طالبان هیچگاه برای بازگشایی مکاتب دورۀ متوسطه و لیسۀ دخترانه دستور نخواهد داد، چون این موضوع از نظر طالبان یک امر حیثیتی است.
به گفتۀ این فعالان، طالبان؛ جامعه بین المللی را با حرف و وعده به بازی خواهد گرفت و حاکمیت شان را همانند سال‌های ۱۹۹۶ تا ۲۰۰۱ میلادی به پیش خواهند برد.