در حالی که بیش از ۶۶۰ روز از بسته‌ماندن مکاتب به روی دختران دورۀ متوسطه و لیسه در افغانستان سپری می‌شود، دادخواهان آموزش دختران، در یک نامۀ سرگشاده به ملل متحد و کشورهای عضو این سازمان، خواستار واردکردن فشار دپلوماتیک بر طالبان شده اند.
حدود ۳۰ شبکه و سازمان حقوق بشری و ۳۱۴ نفر از فعالان مدنی، معترضان، خبرنگاران و دانش‌آموزان این نامه را امضا کرده اند.
آنان در این نامه گفته اند که تداوم ممنوعیت آموزش دختران توسط طالبان، منجر به ناامیدی و سرخوردگی دختران شده است، بنابرین نیاز است که جامعه جهانی بر اساس مسوولیت، جایگاه سیاسی و تعهداتش، از حقوق دختران افغانستان حمایت کند.
این مدافعان آموزش دختران با تاکید بر اینکه خواست شان فراتر از اعلامیه‌های مبنی بر محکومیت عملکرد طالبان است، در این نامه گفته اند: "نیاز است تا رهبران جهان به سطح بین‌المللی فشارهای دپلوماتیک بر مقامات طالبان اعمال کنند و به گونۀ جدی از بازگشایی فوری مکاتب دختران و دسترسی آنان به آموزش با کیفیت در دورۀ متوسطه، لیسه و دانشگاه در افغانستان، حمایت و اطمینان حاصل کنند".
آنان خطاب به رهبران جهان گفته اند که همین امروز برای رفع ممنوعیت آموزش دختران جسورانه و هماهنگ اقدام کنند، در غیر آن فردا دیر خواهد بود.
دادخواهان بر اساس ماده هفتم اساسنامه روم، ممنوع‌شدن زنان از تمامی حقوق ذاتی و قانونی شان توسط طالبان را "تبعیض و نقض حقوق بشر مبتنی برجنیست" خوانده و آن را مصداق "آپارتاید جنیستی" دانسته اند.
آنان از سازمان ملل متحد و کشورهای عضو خواسته اند که اقدامات فوری را برای به رسمیت شناختن رفتار طالبان در برابر زنان به عنوان "آپارتاید جنسیتی" روی دست گیرند.
در نامه آمده است که افغانستان در زمینهٔ آموزش نه تنها دستاوردی نداشته بلکه شاهد عقب‌گرد نیز بوده است، از همین‌رو جهان نمی‌تواند به اهداف توسعه پایدار بدون افغانستان دست یابد.
در نامه امده است: "اگر واقعاً جهان می‌خواهد تا سال ۲۰۳۰ به اهداف توسعه پایدار دست یابد، باید به تعهدات خود نسبت به مردم افغانستان عمل کند".
این در حالی است که روز سه‌شنبه ۱۱ جولای (۲۰ سرطان) شماری از اعضای جنبش شنبه‌های ارغوانی در پیوند به تداوم بسته‌ماندن مکاتب، دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی به روی دختران و زنان در افغانستان اعتراض کردند.
آنان در این همایش اعتراضی که در یک مکان سربسته در داخل افغانستان برگزار شده بود، از مردم خواستند که در برابر پالیسی ممنوعیت آموزش دختران توسط طالبان قیام کنند و مکاتب، دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی دختران را به صورت خودجوش باز کنند.
همچنان معترضان از جامعۀ جهانی خواستند که با اتخاذ میکانیزم‌های واقع‌بینانه، از بازگشایی مکاتب، دانشگاه‌ها، مراکز آموزشی بدون تغییر محتوای درسی حمایت قاطع کنند.
طالبان پس از تسلط دوباره بر افغانستان در اگست ۲۰۲۱ محدودیت‌های فزاینده‌ای را بر زنان و دختران این کشور وضع کردند.
نزدیک به دو سال از ممنوعیت تحصیل دختران در مکاتب متوسط و لیسه در این کشور می‌گذرد و پس از دسمبر ۲۰۲۲ نیز دختران و زنان از تحصیل در دانشگاه‌ها محروم شده اند.
طالبان به کرات ادعا کرده اند که در چارچوب شریعت اسلام به زنان حقوق قایل بوده و با مساعد شدن وضعیت، دروازه‌های مکاتب را دوباره به روی دختران خواهند گشود.
اما برخی مدافعان حقوق زن به این نظر اند که رهبر طالبان هیچگاه برای بازگشایی مکاتب دورۀ متوسطه و لیسۀ دخترانه دستور نخواهد داد، چون این موضوع از نظر طالبان یک امر حیثیتی است.
به گفتۀ این فعالان، طالبان جامعه جهانی را با حرف و وعده به بازی خواهد گرفت و حاکمیت شان را همانند سال‌های ۱۹۹۶ تا ۲۰۰۱ میلادی به پیش خواهند برد.
