ریاست اطلاعات و فرهنگ حکومت طالبان در ولایت ننگرهار، از بسته‌شدن گذرگاه تورخم به روی انتقالات کالاهای تجارتی خبر داده است.
این ریاست، امروز سه شنبه ۲۱ نومبر (۳۰ عقرب) با نشر پیامی در شبکه اجتماعی ایکس نگاشته است که دلیل این کار مشخص نیست، اما جزییات در این مورد بعداً نشر خواهد شد.
اما منابع پاکستانی در تورخم به صدای امریکا گفتند که طالبان این گذرگاه را به روی تردد بسته اند.
در این حال، خانجان الکوزی، عضو هیات مدیره اتاق‌های تجارت و سرمایه‌گذاری افغانستان به صدای امریکا گفت که در این اواخر پاکستان در زمینۀ تجارت و ترانزیت تصامیم یک‌جانبه اتخاذ می‌کند که خلاف قرارداد ترانزیت و تجارت میان دو کشور است.
به گفتۀ الکوزی قبلاً طوری بود که رانندگان افغان تا چمن و پشاور و رانندگان پاکستانی نیز تا جلال‌آباد و بولدک اموال تجارتی را انتقال می‌دادند، اما اخیراً حکومت پاکستان فیصله کرده که بدون ویزه و پاسپورت هیچ کس به شمول رانندگان کاروان‌های ترانزیتی حق ورود به خاک پاکستان را ندارند.
او گفت که حکومت پاکستان دوباره تصمیم خود را تعدیل کرد و گفت که تنها رانندگان اجازه ورود به خاک پاکستان را دارند، اما همکار راننده (کلینر) چنین اجازه را ندارد.
الکوزی افزود: "امارت اسلامی (حکومت طالبان) گفته که اگر اجازه داده می‌شود، به همه (رانندگان و کلینرها) اجازه داده شود، اگر اجازه نمی‌دهید، به هیچ کسی اجازه داده نشود، دروازه [تورخم] را بسته کرده و تا هنوز بسته است، صحبت‌های ما جریان دارد و ما هم تلاش می‌کنیم که باز شود".
قبل از این، معترضان در ایالت بلوچستان پاکستان، روز دوشنبه ۲۰ نومبر (۲۹ عقرب) مسیر ترانزیت کاروان‌های تجارتی را در گذرگاه مرزی چمن-سپین بولدک میان افغانستان و پاکستان مسدود کردند.
معترضان که خود را "لغریان" می‌خوانند، دلیل این اقدام را واکنش اعتراضی به مقررات سختگیرانه از سوی پاکستان برای رفت و آمد قبایل دو سوی مرز خوانده اند.
حکومت پاکستان به تازگی تصمیم گرفته است که از این پس هیچ شهروند افغان حق نخواهد داشت که بدون پاسپورت و ویزه وارد آن کشور شود. پیش از این، برای چندین دهه، قبایل دو طرف مرز افغانستان-پاکستان اجازه داشتند که با تذکرۀ افغانستان و شناسنامۀ پاکستان از این مسیر، آزادانه رفت و آمد کنند.
این دو گذرگاه مرزی در حالی مسدود شده است که اخیراً حکومت طالبان از توافق رهایی بخشی از کالاهای تجارتی تاجران افغان که در بندر کراچی متوقف شده بود، خبر داد.
اما با بسته‌شدن این دو مسیر، هزاران کانتینر حاوی کالاهای تجارتی تاجران افغان که از چند ماه به اینسو در پاکستان متوقف شده بود، به افغانستان منتقل شده نمی‌تواند.
مقامات طالبان گفته اند که بیش از ۳۳۰۰ کانتینر اموال تجارتی در حالی در بندر کراچی متوقف شده که حکومت پاکستان خواستار مالیات بیشتر است و این امر میلیون‌ها دالر به تاجران افغان زیان وارد کرده است.
برای حل مشکل ترانزیت کالاهای تاجران افغان، هیاتی به ریاست نورالدین عزیزی، سرپرست وزارت صنعت و تجارت حکومت طالبان هفتۀ گذشته به پاکستان سفر کرده بود.
خانجان الکوزی، عضو هیات مدیرۀ اتاق‌های تجارت و سرمایه‌گذاری افغانستان به صدای امریکا گفت که در ترکیب این هیات سکتور خصوصی نیز شامل است و طی چند هفتۀ گذشته نشست‌های متواتر در رابطه به سه حکم حکومت موقت پاکستان با مقامات آن کشور داشته است.
او گفت که یک‌ونیم ماه قبل پاکستان فیصله کرد که ۲۱۲ قلم مال به هیچ وجه از طریق خاک این کشور ترانزیت نشود، یک تعداد اجناس دیگر نیز باید ۱۰۰ درصد گرنتی شوند و چند قلم مال دیگر نیز باید ۱۰ درصد محصول به پاکستان پرداخت شود.
او افزود: "این فیصله‌ها خلاف قرارداد ترانزیت و تجارت میان دو کشور و برای تاجران افغان کمرشکن بود که اموال شان را محصول نکردند و از همین‌رو ۴۰۰۰ کانتینر اموال شان در بند کراچی متوقف شد و تاجران روزانه بین ۲۰۰ تا ۳۰۰ هزار دالر خاک‌پولی به پاکستان می‌پردازند".
این عضو اتاق تجارت و سرمایه‌گذاری افغانستان در مورد توافق اخیر میان دو کشور گفت که فیصله شد تا بیش از ۶۰ کانتینر ۲۱۲ قلم جنس ممنوعه به داخل افغانستان اجازه داده نشود، بلکه تاجران افغان می‌توانند آن را مسترد کنند یا با تعرفه پاکستان محصول کنند و در پاکستان بفروشند.
الکوزی مشخص نساخت که این اموال شامل کدام اقلام است، اما گفته می‌شود که پرزه موتر، چای سیاه، تایر، تکه، سگرت، ظروف چینی، جواهرات و برخی اقلام دیگر شامل این کالاهای تجارتی است.
به گفتۀ الکوزی متباقی کانتینرهای اموال تاجران افغان مجوز دارند که مطابق قانون قبلی محصول و به افغانستان انتقال شوند.
گذرگاه‌های مرزی تورخم و سپین بولدک، عمده‌ترین مسیرهای تجارت، نه تنها میان افغانستان و پاکستان بلکه مسیر عمدۀ ترانزیتی میان کشورهای آسیای مرکزی و پاکستان نیز است.