نبود مهارت مسلکی و بحران بیکاری جوانان در جنوب آسیا

افزایش نفوس جوانان در آسیای جنوبی، یک فاجعۀ خفته تلقی می‌شود که ممکن هر آن به وقوع بپیوندد. کثرت این نفوس با فواید همراه است، اما میلیون‌ها جوان عاری از مهارت برای کار، در آمدی ندارند و این موضوع ظرفیت اقتصادی بالقوه منطقه را کاهش می‌دهد.

تقریباً نیمی از نفوس ۱.۹ میلیارد نفر در آسیای جنوبی، زیر سن ۲۴ اند که بالاترین رقم در سراسر جهان است. روزمره، ۱۰۰ هزار جوان وارد بازار کار می‌شود. این منطقه دارای بزرگترین نیروی جوان کار در سطح جهان است.

کارشناسان برای سالها، در مورد این موضوع هشدار دادند که اکثر جوانان در آسیای جنوبی، فاقد تحصیلات و مهارت‌های لازم برای بازار کار مدرن هستند. یک مطالعه یونسیف در سال ۲۰۱۹ نیز هشدار داده بود که اگر کاری برای تغییر در این عرصه صورت نگیرد، بیش از نیمی از این نفوس جوان، با خطر عدم یافتن شغل مناسب در سال ۲۰۳۰ مواجه اند.

در روز جهانی جوانان، توجه روی این بحران خلای مهارت ها در این منطقه، معطوف شد. در حالیکه برخی از کشور های آسیای جنوبی در این عرصه در سال‌های اخیر به پیشرفت های نایل آمدند، ولی آمار اخیر یونسیف، تصویر نگران کننده را در مورد ترسیم می‌کند.

طبق این آمار، ۹۳ میلیون کودک و نوجوان در آسیای جنوبی به مکتب نمی‌رود و وقتی شش کودک از ۱۰ کودک، به سن ۱۰ سالگی می‌رسد، قادر به خواندن نیستند. یونسیف می‌گوید که تقریباً یک سوم این نفوس، در هیچ مرکز تحصیلی و آموزشی و شغلی شامل نیستند.

مدز سورینسن، مشاور ارشد یونسیف در امور نوجوانان در آسیای جنوبی، در مصاحبه با صدای امریکا گفت که آنان واقف اند که این منطقه دارای بالاترین رقم کودکان و جوانان می‌باشد، اما "متاسفانه در عین زمان، با وجود فرصت‌هایی که این پدیده می‌تواند به دنبال داشته باشد، می‌دانیم که برای اکثر جوانان، آموزش و مهارت، کافی وجود ندارد و این آنان را از رسیدن به ظرفیت کامل شان، بازمی‌دارد."

سورینسن می‌گوید که مشکل عمده، کیفیت معارف است. اکثر معلمان نصاب‌های تحصیلی کهنه را دنبال می‌کنند، مکاتب در اکثر نقاط، امکاناتی مانند کمپیوتر ندارد و به شاگردان، مهارت‌های فنی که برای رشد در محیط کار مدرن به آن نیاز دارند، آموزانده نمی‌شود.

او گفت: "جوانان، مهارت‌هایی را که ما می‌دانیم در بازار کار و به خصوص در سکتور خصوصی به آن نیاز زیادی وجود دارد، کسب نمی‌کنند."

این معضل کسر مهارت‌ها، فراتر از لیسه می‌رود. طبق معلومات بانک جهانی، در طول دو دهه گذشته، شمار شمولیت در دانشگاه‌ها در آسیای جنوبی، سه برابر شده است که به طور اوسط تا ۲۷ فیصد در سال ۲۰۲۲ بود.

اما کیفیت تحصیلات در دانشگاه‌ها، نابرابر است و اکثر فارغان از دانشگاه ها دریافتند که مدارک تحصیلی شان، آنها را برای بازار کار امروز، کاملاً آماده نکرده است.

عارف الاسلام، اخیرا با کسب مدرک مدیریت تجارت از دانشگاه فارغ شده است و با پدر خود در دکان شیرینی فروشی اش در داکه، پایتخت بنگله دیش کار می‌کند. او، سال گذشته بعد از فراغت از دانشگاه، برای چند شغل، مصاحبه داد، اما برای هیچ کدام از این مشاغل، به کار گمارده نشد و این وی را مجبور کرد تا کاری را قبول کند که به دشواری هزینه زندگی اش را تمویل می‌کند.

اکرم خان، پدر عارف، می‌گوید که وی ۱۳ هزار دالر را برای تحصیلات پسرش هزینه کرد و کار خود را برای آغاز یک تجارت ساده، رها کرد.

خان در یک مصاحبه با صدای امریکا بیان داشت که پول زیادی را برای تحصیل پسرش مصرف کرده است. او گفت: "[پسرم] قادر به یافتن شغلی مطابق شرایط خود نیست و منحیث پدر، من حس بدی دارم."

ظاهر الحق، در سال ۲۰۲۲ از رشتۀ مدیریت عامه فارغ شد ولی قادر به کسب یک شغل حکومتی نشد. سیستم جنجال برانگیز سهمیه بندی مشاغل حکومتی در بنگله دیش که به نفع اعضای خانواده های "جنگجویان راه آزادی بنگله دیش" بود، باعث شد تا آرزوی وی برای کار در سکتور خدمات عامه، از بین برود.

ظاهرالحق دو سال بعد از گذراندن امتحانات بی‌نتیجه حکومتی، با اکراه یک شغل دارای معاش کم را با یک بنیاد غیر انتفاعی پذیرفت. ظاهر به صدای امریکا گفت: "این کمی ناامید کننده بود".

بازار محدود مشاغل در بنگله دیش برای جوانان فارغ التحصیل مانند ظاهر الحق، چشم انداز اندکی دارد ولی وی می‌گوید که امید را برای یافتن یک شغل بهتر، هنوز از دست نداده است.

خبر خوب و خبر بد

بنگله دیش، که زمانی یکی از فقیرترین کشورها درجنوب آسیا بود، در دهه های اخیر، رشد اقتصادی داشته و حال در راه به سمت مبدل شدن به یک کشور دارای سطح درآمد متوسط تا سال ۲۰۲۶ قرار دارد.

بر اساس گزارش بانک جهانی، در مجموع، انتظار می‌رود که آسیای جنوبی سریعترین بازار در حال رشد در سال جاری باشد. سازمان بین ‌المللی کار در گزارشی تازه ابراز داشت که سطح بیکاری جوانان در سال گذشته در آسیای جنوبی به پایین‌ ترین میزان آن در طول ۱۵ سال اخیر رسیده و تا ۱۵.۱ درصد کاهش یافته است.

سازمان بین المللی کار می‌گوید که گرچه این موضوع، نشانه بهبود بازار کار برای جوانان است ولی سطح بیکاری هنوز در منطقه آسیای جنوبی بالاست. این سازمان گفته است که "تعداد زیادی" از زنان جوان از بازار کار در آسیای جنوبی، مجزا قرار داده شدند و این موضوع، تعداد زنانی را که نه کار می‌کنند و نه درس می‌خوانند به بیش از ۴۲ فیصد رسانده است که بالاترین رقم در منطقه می‌باشد.

سورینسن می‌گوید در حالیکه کشورهایی مانند بوتان، مالدیف و سریلانکا در سال‌های اخیر خلا در مهارت‌ها را کاهش داده ‌اند اما پرنفوس ترین کشورهای منطقه یعنی هند، بنگله دیش و پاکستان، در این عرصه عقب ماندند.

از سوی دیگر، وضعیت زنان جوان، اسف‌بارتر است. از هر چهار دختر در آسیای جنوبی، یک دختر قبل از سن ۱۸ سالگی ازدواج می‌کند و اینگونه، ظرفیت تحصیلی و آینده شغلی او به هدر می‌رود. سورینسن می‌گوید که تعداد ازدواج های زیر سن قانونی در بنگله دیش در سال های اخیر بدتر شده است، در حالیکه این وضعیت در پاکستان همچنان "وخیم" باقی مانده است.

پاکستان در عرصه تحصیلات عالی در منطقه، با ۱۳ فیصد ثبت نام در سال ۲۰۲۲، عقب مانده است. در حالیکه این کشور دارای دانشگاه های با کیفیت است ولی دانشجویان از نصاب تحصیلی کهنه شکایت می‌کنند.

نور الهدا، یک دانشجوی رشته زبان انگلیسی در یک دانشگاه در اسلام آباد است. او میگوید که نصاب تحصیلی " دربرگیرنده معیارهای قرن ۲۱ نیست".

هدا میگوید که رشته تحصیلی او در مقایسه با دیگر رشته ها مانند انجینیری یا تجارت، دست کم گرفته شده و این موضوع، چشم انداز شغلی وی را در آینده، کاهش میدهد. او گفت: "بازار کار به شدت رقابتی است و من فکر میکنم که در عرصه یافتن کار با مشکلات زیادی مواجه خواهم شد".

بسیاری از والدینی که برای تحصیل فرزندانشان پول مصرف می‌کنند نیز با واقعیت مشابه مواجه اند و آن اینکه مکاتب در تجهیز دانش آموزان برای بازار کار ناکام مانده است.

هما سلیم، یک معلم مکتب ابتدایی در روالپندی، نگران پسرش است که به زودی از یک دانشگاه شخصی از رشته کامپیوتر ساینس، فارغ می‌شود. سلیم می‌گوید که با وجود هزینه گزاف این دانشگاه، پسرش کود نویسی را خودش آموخت.

هما به صدای امریکا گفت: "آنچه را که من منحیث یک فرد بالغ دیدم این است که به او، ایده و تیوری های زیادی آموزانده می‌شود ولی دانشجویان کار عملی را نمی آموزند."

او می‌گوید که صنوف در پاکستان در زمان گذشته گیر مانده است در حالیکه جهان تغییر کرده است. شاگردان حال به مهارت های دیجیتلی و "مهارت های نرم" مانند تفکر انتقادی و روابط عامه، نیاز دارند.

هما گفت: "مهم نیست که شما داکتر هستید یا حسابدار یا انجینیر، در هر شغلی که شما برای خود انتخابت می‌کنید، شما به این مهارت ها نیاز دارید."

در سال های اخیر، حکومت ها در منطقه، کوشش‌های خود را برای از بین بردن این خلا در مهارت ها، افزایش بخشیده اند.

در هند، وزارت توسعه مهارت و کارآفرینی با یونیسف همکاری کرد تا مهارت ‌ها، کار آموزی و فرصت‌ های کارآفرینی در قرن ۲۱ را برای جوانان فراهم کند.

در پاکستان، هدف برنامه صدراعظم آن کشور به نام برنامه توسعه مهارت جوانان که در سال ۲۰۱۳ تاسیس شد، تجهیز جوانان با مهارت های بازار کار در سکتور های فناوری اطلاعات، کار آفرینی، زراعت، سیاحت و آموزش حرفه، می‌باشد.

طبق گزارش خبرگزاری اسوشیتدپرس پاکستان، خالد مقبول صدیقی، وزیر معارف پاکستان در ماه جولای، گفت: "ما باید جوانان خود را به مهارت‌ های هماهنگ با شرایط مدرن مجهز سازیم تا بتوانند به توسعه کشور کمک کنند".

در بنگله دیش، شورای توسعه مهارت های ملی که توسط صدراعظم رهبری می‌شود، سیاست جدیدی را برای ارتقای مهارت‌های نیروی کاری برای اقتصاد مدرن معرفی کرد.

کالج ها و دانشگاه ها در جنوب آسیا با بحران خلا در مهارت ها، از طریق تاکید بر طرز تفکر انتقادی، خلاقیت، نو آوری و کار آفرینی، مقابله کردند. برخی نیز مهارت‌های دیجیتلی و آموزش حرفه‌ها را افزایش دادند تا فارغ التحصیلان را بهتر برای بازار کار، آماده سازند.

سورینسن، این تلاش های منطقه را ستود ولی ابراز داشت که به کار بیشتری برای داشتن یک نیروی کار پر انرژی و مدرن در آسیای جنوبی، نیاز است. او گفت: "ما مکررا می‌گویم که جوانان، رهبران امروز هستند که (معلومدار) هستند، ولی آنها بیشتر رهبران فردا خواهند بود".

این گزارش را مسعود فریور، تحلیلگر ارشد امور آسیای مرکزی و جنوبی در صدای امریکا، تهیه کرده است.