آذربایجان روز یکشنبه ۱۶ جولای (۲۵ سرطان) روسیه را متهم کرد که به تعهدات خود بر اساس توافقنامه آتش بس ۲۰۲۰ که با میانجیگری مسکو با ارمنستان منعقد شد، عمل نکرده است.
وزارت خارجه آدربایجان گفت که مسکو "هیچ کاری برای جلوگیری از رسیدن" تجهیزات نظامی ارمنستان به نیروهای جدایی طلب در منطقه ناآرام قره باغ انجام نداده است.
این در حالی است که الهام علیوف، رییس جمهور آذربایجان و نیکول پاشینیان، صدراعظم ارمنستان روز شنبه در بروکسل، پایتخت بلجیم با میانجیگری اتحادیهٔ اروپا به هدف حل و فصل مناقشه چندین دههای برای کنترول قرهباغ باهم گفتگو کردند.
آذربایجان و ارمنستان در سالهای ۱۹۹۰ و ۲۰۲۰ دوبار روی کنترول منطقهٔ قرهباغ با هم جنگیدند. جنگ شش هفتهای سال ۲۰۲۰ جان بیش از ۶۵۰۰ تن از نیروهای امنیتی دو جانب را گرفت و سر انجام، به میانجیگری مسکو و استقرار نیروهای حافظ صلح روسیه در ساحه، پایان یافت.
براساس آتشبس سال ۲۰۲۰، ارمنستان ساحات تحت کنترول جدایی طلبان ارمنی را که در جریان جنگ سالهای ۱۹۹۰ تصرف کرده بود، به باکو تسلیم کرد و نیروهای حافظ صلح در دهلیز لاچین، یگانه مسیر زمینی که ارمنستان را با منطقۀ قره باغ وصل میکند، به وسعت پنج کیلومتر مستقر شدند.
ارمنستان از طریق دهلیز لاچین به ۱۲۰هزار ارمنی که در ساحۀ کوهستانی قره باغ زندگی میکنند مواد مورد نیاز میفرستد، اما نیروهای آذربایجانی با ایجاد پوستۀ امنیتی این مسیر را مسدود کرده اند.
وزارت خارجهٔ روسیه روز شنبه ۱۵ جولای از آذربایجان خواست که این گذرگاه را بازگشایی کند.
این وزارت در بیانیهای گفت که به رسمیت شناختن قرهباغ از سوی ارمنستان به عنوان بخشی از قلمرو آذربایجان "به طور اساسی جایگاه نیروهای حافظ صلح روسیه را تغییر داده است. در چنین شرایطی، مسوولیت سرنوشت ارمنیها در قرهباغ نباید به کشور ثالث منتقل شود."
اکثریت جمعیت قرهباغ ارمنی اند، اما این ساحه به گونۀ کامل در داخل خاک آذربایجان موقعیت دارد.
مسکو در تلاش برای ایفای مجدد نقش خود، روز شنبه پیشنهاد میزبانی وزرای خارجه دو کشور را داد و پیشنهاد کرد که معاهده صلح آینده آنها در مسکو امضا شود.
وزارت خارجه روسیه در بیانیهای اعلام کرد: "روسیه آماده است تا نشست سه جانبه وزرای خارجه را در آینده نزدیک در مسکو برگزار کند."
در ماه های اخیر، تنشها میان این دو همسایه روی مسدود شدن دهلیز لاچین افزایش یافته است.
سازمان عفو بینالملل گفته است که این اقدام آذربایجان سبب قطع دسترسی ارمنیهای ساکن در این ساحه به مواد لازمی و خدمات حیاتی مانند دوا و مراقبتهای صحی شده است. این سازمان گفته است که آذربایجان هیچ اقدامی را برای رفع این مانع روی دست نگرفته و در انجام مکلفیتهای حقوق بشریاش ناکام مانده است.
اما آذربایجان میگوید که مسیر دهلیز لاچین به روی کمکهای بشری، خدمات اضطراری و محافظین صلح باز بوده است.