سازمان عفو بین‌الملل در واکنش به تصمیم حکومت پاکستان برای بازگرداندن صدها هزار مهاجر افغان به کشورشان در ماه آینده گفته است که آنان از ترس آزار و اذیت طالبان به این کشور پناه برده اند و در صورت بازگرداندن شان به افغانستان ممکن است جان آنها در خطر جدی قرار گیرد.
این سازمان ناوقت چهارشنبه چهارم اکتوبر (۱۲ میزان) با نشر اعلامیه‌ای گفت که پاکستان باید به حمایت تاریخی خود از مهاجرین افغان ادامه دهد تا آنها بتوانند با عزت و بدون ترس از بازگرداندن به افغانستان و مواجه شدن با آزار و شکنجه طالبان، در آن کشور به زندگی خود ادامه دهند.
نادیه رحمان، مسوول بخش تحقیقات آسیای جنوبی این سازمان گفت که افغان‌ها از آزار و اذیت طالبان به پاکستان گریخته اند و در یک موقعیت بسیار مخاطره آمیز زندگی می‌کنند.
به گفتۀ رحمان، مهاجرین افغان دو راه بیشتر ندارند، یا به عنوان پناهنده در پاکستان از طریق یک پروسه سخت ثبت نام کنند یا هم منتظر یک پروسه طولانی برای اسکان در کشور دیگری باشند.
او تاکید کرد: "بازگشت اجباری به افغانستان ممکن است آنها را در معرض تهدید بزرگتری قرار دهد".
سازمان ملل متحد نیز تصمیم پاکستان مبنی بر اخراج مهاجران افغان فاقد مدرک را از آن کشور نگران‌کننده خوانده و بر خروج داوطبانه و موقر افغان‌ها از آن کشور تایید کرده است.
ستیفن دوجاریک، سخنگوی منشی عمومی سازمان ملل متحد روز چهارشنبه چهارم اکتوبر (۱۲ میزان) در کنفرانس خبری در مقر این سازمان در نیویارک گفت: "واضحاً که این یک انکشاف نگران‌کننده است. مطمینم که همکاران ما در کمیشنری عالی ملل متحد در امور پناهندگان متوجه این وضعیت اند. به عنوان یک اصل، مهم است که هیچ مهاجری نباید غیرداوطلبانه و غیر موقر به کشورشان باز گردانده شوند."
حکومت پاکستان روز سه‌شنبه سوم اکتوبر (۱۱ میزان) دستور اخراج تمام مهاجرین بدون اسناد مستقر در آن کشور را صادر کرد که در میان آنان ۱.۷ میلیون شهروند افغانستان نیز شامل است. به این مهاجران تا اول ماه نومبر فرصت داده شده است که داوطلبانه پاکستان را ترک کنند، در غیر آن به گونۀ دسته جمعی و جبراً اخراج خواهند شد.
ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی حکومت طالبان روز چهارشنبه چهارم اکتوبر (۱۲ میزان) در واکنش به این فیصلۀ پاکستان در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: "رفتار با مهاجرین افغان در پاکستان غیرقابل قبول است. طرف پاکستانی باید در برنامه خود در این زمینه تجدید نظر کند. پناهجویان افغان در مشکلات امنیتی پاکستان دست ندارند".
سخنگوی حکومت طالبان تاکید کرده است تا زمانی که مهاجرین افغان "با میل و مسالمت‌آمیز پاکستان را ترک کنند"، باید آن کشور "تحمل" کند.
اما مقامات پاکستانی مدعی شده اند که پناهجویان افغان مقیم پاکستان در حوادث امنیتی و خشونت‌های اخیر در این کشور دست دارند.
سازمان عفو بین‌الملل از کمیشنری عالی ملل متحد در امور پناهندگان خواسته است تا درخواست‌های افغان‌های مقیم پاکستان را که به سایر کشورهای جهان درخواست پناهندگی داده‌اند، به سرعت بررسی کند.
همچنین این نهاد، از حکومت پاکستان خواسته است که از بازداشت و آزار و اذیت مهاجرین افغان دست بردارد و خطاب به کشورهای غربی گفته است که روند صدور ویزه را برای پناهجویان افغانی که درخواست پناهندگی به این کشورها داده اند، سرعت ببخشند.
عفو بین‌الملل گفت: "جامعه بین‌المللی باید تعهدات اولیه خود را برای محافظت از افغان‌هایی که از برخورد نادرست از افغانستان فرار کرده اند، فوراً عملی کند".
در این حال، کمیسیون حقوق بشر پاکستان فیصلۀ حکومت آن کشور مبنی بر اخراج یک میلیون مهاجر افغان به دلیل ارتباط با گروه‌های تروریستی و جنایتکار را در کمتر از یک ماه، نشان از بی‌رحمی و نامهربانی حکومت پاکستان و انعکاس نگاه محدود به امنیت ملی خوانده است.
این کمیسیون روز چهارشنبه در صفحه خود در شبکه اجتماعی ایکس نوشت که اکثریت قریب به اتفاق این افراد مهاجرین افغان و افراد آسیب‌پذیر اند که از چندین نسل در پاکستان زندگی می‌کنند.
کمیسیون حقوق بشر پاکستان گفت: "این تصمیم به این دلیل پذیرفتنی نیست که آنها مسوول اقدامات نادرست چند نفر شناخته شوند. آنها حق اخلاقی دارند که در این کشور درخواست پناهندگی بدهند و با آنها آبرومندانه و بامهربانی رفتار شود. همچنین این تصمیم با قوانین بین‌المللی بشردوستانه در تضاد است و باید فوراً مورد بازنگری قرار گیرد".
پس از تسلط دوبارۀ طالبان بر افغانستان در اگست ۲۰۲۱، بسیاری از افغان‌ها از ترس زندانی‌شدن و شکنجه شدن توسط این گروه مجبور به ترک کشور خود شدند، اما به دلیل کندی روند ثبت نام و بررسی کند اسناد آنها توسط کشورهای ثالث، در حال حاضر پناهجویان افغان در پاکستان زندگی پر از درد و رنجی دارند.
اکثریت این مهاجرین با ویزۀ معتبر به پاکستان رفتند، اما به دلیل تاخیرهای طولانی در کارشان در آنجا، ویزۀ آنها اکنون منقضی شده است.
بر اساس گزارش کمیشنری عالی ملل متحد در امور پناهندگان، بیش از ۳.۷ میلیون افغان در پاکستان حضور دارند که به دلیل مشکلات اقتصادی و سیاسی از افغانستان آواره شده اند، اما تنها یک میلیون و ۴۰۰هزار نفر به طور رسمی ثبت شده اند.
به گفتۀ مقامات حکومت پاکستان، بیش از ۶۰۰هزار افغان پس از اکتوبر ۲۰۲۱ به پاکستان رفته اند.
گروه