سرطان خصیه یا بیضه معمولاً قابل درمان است، اما همهٔ مردان در مورد اهمیت معاینهٔ فردی این نوع سرطان نمی‌دانند.
سازمان جهانی صحت ماه اپریل را برای آگاهی‌دهی در مورد سرطان خصیه اختصاص داده است تا مردان در مورد این بیماری، اعراض و علایم آن و روش‌های معاینهٔ فردی آن بیاموزند.
خصیه یا بیضه، عضو دوگانهٔ بیضوی شکل است که سپرم و تستوستیرون در آن تولید می‌شود. سرطان این عضو بسیار معمول و شایع نبوده و در ایالات متحده نیم درصد موارد سرطان را در مردان تشکیل می‌دهد.
بیشتر از نصف موارد سرطان خصیه در مردان بین سنین ۲۲ تا ۳۴ سال تشخیص می‌شود. از هر ۲۵۰ مرد یک نفر آن ممکن به این بیماری مبتلا شود. این سرطان تنها یکی از خصیه‌ها را مبتلا می‌کند.
تا کنون دلیل اصلی ابتلا به سرطان خصیه مشخص نشده است، اما این سرطان بیشتر در مردانی تشخیص می‌شود که این عضو بدن آنان درست انکشاف نیافته یا ضربه و صدمه دیده باشد و یا هم دچار نقیصهٔ ولادی بوده باشد. حتا در برخی موارد، بیماری‌های مکروبی خصیه نیز به سرطان این عضو انجامیده می‌تواند.
اگر سرطان بیضه به موقع تشخیص شود، به پیمانهٔ زیاد قابل درمان است. بهتر است که در صورت بروز تغییرات در این عضو بدن، به داکتر مراجعه شود.
بزرگ یا متفاوت بودن یک یا هر دو خصیه، درد شدید کیسه‌ای که خصیه در آن قرار دارد، درد و خارش ساحات اطراف خصیه و بالای ران، برجستگی‌های غیرمعمول در خصیه و تجمع مایعات در کیسهٔ بیضه از اعراض و علایم برجستهٔ سرطان خصیه اند.
آن گونه که برای آزمایش و تشخیص سرطان پستان زنان، معاینات منظم سفارش می‌شود،کدام روش خاص و منظم آزمایشی برای سرطان خصیه وجود ندارد و نیز تجویزی در نظر گرفته نشده است که هر مرد برای معاینهٔ این عضو برای حصول اطمینان از عدم ابتلای آن به سرطان به کدام تکرر نزد داکتر مراجعه کند.
در اغلب موارد مردان در هنگام معاینه فردی و لمس کردن خصیه‌های شان متوجه تغییرات سرطانی در این عضو شده می‌توانند. از اینرو داکتران سفارش می‌کنند که مردان باید نکات زیر را مد نظر داشته باشند.
همواره کیسهٔ محافظتی خصیه را به خاطر تغییرات و پندیدگی آزمایش کنند، با فشار کم هریک از خصیه‌ها را لمس کرده و مساژ بدهند تا برجستگی غیرمعمول در آن وجود نداشته باشد و نیز طناب‌هایی را که به خصیه وصل است، تا قسمتی که قابل دسترس است به خاطر تغییرات و برجستگی‌های غیرمعمول لمس کنند. در صورت موجودیت هر گونه تغییرات به داکتر مراجعه کنند.
بهتر است این آزمایش فردی در هنگام حمام گرفتن یا قرارداشتن در بین آب گرم انجام شود تا خصیه‌ها و طناب‌های متصل به آن به سادگی قابل لمس باشد.
در صورت پیشرفت، ممکن حجرات سرطانی از خصیهٔ مبتلا به سرطان به دیگر اعضای وجود انتشار کرده و سبب ایجاد تومور در آن اعضا شود. در اغلب موارد، سرطان خصیه به عقدات لنفاوی، جگر و شش‌ها انتشار می‌کند.
