قضات محکمهٔ بین المللی جرایم بر اساس تقاضای سارنوال این محکمهٔ تحقیقات در مورد ادعاهای مبنی بر "ارتکاب جرایم جنگی و جرایم علیه بشریت" در افغانستان را منظور کرد.
قضات این محکمه گفته اند که مقامات افغان تحقیقات معنادار را در مورد جرایم ادعا شده در افغانستان انجام نمیدهند.
این محکمه فیصلهٔ خود را در این خصوص امروز ۳۱ اکتوبر (نهم عقرب) اعلام کرد و گفت که مقامات در کابل تصدیق نکرده اند که افغانستان در خصوص این جرایم به نحوی که سارنوال محکمهٔ هاگ میخواست، تحقیقات انجام داده یا انجام میدادند.
سارنوال پیشین محکمهٔ بینالمللی جرایم میخواست در مورد تمامی ابعاد جرایم جنگی و جرایم علیه بشریت در افغانستان تحقیقات کند.
سال گذشته، کریم خان، سارنوال کنونی این محکمه اعلام کرد که میخواهد تحقیقات در افغانستان را دوباره آغاز کند، زیرا به نظر نمیرسد که تحت حاکمیت طالبان تحقیقات موثر داخلی و واقعی در این خصوص صورت گیرد.
قضات در سال ۲۰۲۰ نیز تقاضای فاتو بنسوده، سارنوال پیشین این محکمه، برای انجام تحقیقات در مورد ادعاهای مبنی بر ارتکاب جرایم از سوی نیروهای افغان، طالبان، نیروهای امریکایی و عمال استخباراتی خارجی امریکا منظور کرده بود.
ادارهٔ دونالد ترمپ، رییس جمهور پیشین امریکا، این اقدام محکمهٔ هاگ را تجاوز به حاکمیت ملی امریکا توصیف کرد. به دنبال آن، داراییهای کارمندان این محکمه، به شمول فاتو بنسوده را مسدود کرد و محدودیتهای سفر را بر آنها وضع کرد.
ادارهٔ جو بایدن، رییس جمهور ایالات متحده، این محدودیت را لغو کرد، اما گفت که با وجود برداشتن این تحریمات و محدودیتها، واشنگتن "با عملکرد محکمهٔ بینالمللی جرایم در رابطه به وضعیت افغانستان و فلسطین، به شدت مخالف است. "
محکمۀ بینالمللی جرایم که در سال ۲۰۰۲ ایجاد شد، نخستین محکمهای است که جرایم جنگی، جنایات علیه بشریت و نسل کشی را در جهان پیگرد میکند. این محکمه جرایم جنگی را در کشورهایی بررسی میکند که یا توانایی و یا هم ارادهٔ لازم برای بررسی آن را ندارند. افغانستان در سال ۲۰۰۳ عضویت این محکمه را به دست آورد.
کریم خان سال گذشته گفت که خواستار تحقیق در مورد جرایم ارتکاب یافته از سوی طالبان و شاخهٔ خراسان داعش در افغانستان است و میخواهد که سایر بخشهای تحقیقات، به شمول اتهامات جرایم جنگی بر نیروهای امریکایی اولویت ندهد. اما این تصمیم وی با انتقادات شدید روبرو شد.
قضات محکمهٔ هاگ گفتند که فیصلهٔ امروزی دربرگیرندهٔ تمامی جرایم ادعا شده است، به این معنی که نیروهای امریکایی نیز در آن شامل اند، اما تصمیم نهایی در این خصوص را کریم خان خواهد گرفت که در مورد کدام اتهامات تحقیقات انجام خواهد داد.
در سال ۲۰۱۶، پیش از این که تحقیقات سراسری در مورد افغانستان منظور شود، سارنوالان محکمهٔ هاگ گفته بودند که نیروهای امریکایی و عمال ادارهٔ استخبارات امریکا ممکن در نظارتخانههای شان در افغانستان، پولند، رومانیا و لتوانیا دست به شکنجه و بدرفتاری زده باشند.
پتریشیا گاسمن، مسوول بخش آسیا در دیدبان حقوق بشر، در پاسخ به تصمیم امروزی محکمهٔ بین المللی جرایم گفت که این تحقیقات باید دربرگیرندهٔ جرایم جدی تمامی جوانب دخیل در جنگ افغانستان باشد، به شمول نیروهای امریکایی، تا به گفتۀ او "عدالت تامین شود، حتا اگر قدرتمندترین کشور جهان در آن شامل باشد.".
حکومت ایالات متحده تا اکنون در مورد آغاز مجدد این تحقیقات تبصره نکرده است.
این در حالی است که وزارت دفاع ایالات متحده روز سه شنبه ۲۷ سپتمبر ( پنجم میزان) با نشر گزارشی اعتراف کرد که نظامیان امریکایی در سال ۲۰۲۱ میلادی ۱۲ غیر نظامی را در افغانستان کشته اند.
وزارت دفاع ایالات متحده در این گزارش گفته است که ارزیابی پنتاگون نشان میدهد که در اثر عملیات نظامیان این کشور پنج غیرنظامی دیگر در افغانستان زخمی شده بودند.
پیش از آن، پنتاگون اعتراف کرده بود که در جریان روند خروج پر از هرج و مرج ایتلاف به رهبری امریکا، ۱۰ غیرنظامی، به شمول هفت کودک که همه اعضای یک خانواده بودند، در اثر حملهٔ طیارهٔ بدون سرنشین ایالات متحده در کابل کشته شدند.
در این مطلب از گزارش اسوشیتدپرس استفاده شده است.