کمیسیون ایالات متحده در امور آزادی بین‌المللی ادیان در گزارش سالانه ۲۰۲۴ خود به تشریح و مستند سازی تخطی‌ها و ممنوعیت‌های طالبان بر آزادی های مذهبی و حقوق بشری در افغانستان تحت حاکمیت طالبان پرداخته و گفته است که آزادی مذهبی در حاکمیت طالبان رو به وخامت نهاده است.
دراین گزارش با اشاره به ممنوعیت تدریس فقه جعفری در دانشگاه‌های خصوصی افغانستان آمده است: "طالبان علاوتاً تدریس مضامین فقه جعفری و تمامی کتاب های مذهبی را که مغایر با فقه حنفی باشد در دانشگاه های خصوصی افغانستان ممنوع کرده است."
سال گذشته خورشیدی، وزارت تحصیلات عالی حکومت طالبان به همه دانشگاه‌های خصوصی در افغانستان دستور داد که کتابخانه‌های خود را از کتاب‌های فقهی غیر حنفی و برخی کتاب‌های دیگر تصفیه کنند.
یک مقام وزارت تحصیلات طالبان در صحبت با رادیو آزادی به تاریخ اول جدی سال گذشته این ممنوعیت را تایید کرد.
میر ظفرالدین انصاری، مسوول ارشاد و دعوت این وزارت و استاد در دانشگاه خصوصی هیواد به رادیو آزادی گفته بود که ریاست ارشاد و دعوت وزارت تحصیلات عالی طالبان در ارتباط به جمع‌آوری کتاب‌های اهل تشیع، حزب تحریر، سلفی‌ها، و برخی کتاب‌های مربوط به دوره جمهوریت از کتابخانه‌های دانشگاه‌های خصوصی این مکتوب را صادر کرده است.
یک ماه پیش ازآن، مکتوب مشابهی به تمامی دانشگاه‌های دولتی در افغانستان از سوی وزارت تحصیلات عالی حکومت طالبان صادر شده بود.
یک استاد دانشگاه افغانستان که به دلایل اجتناب از تهدید طالبان از ذکر نامش خودداری کرد گفت که تدریس مضامین فقه جعفری در افغانستان در این دور حکومت طالبان از اوایل سال ۱۴۰۱ شمسی ممنوع شد و در سال ۱۴۰۲ شمسی به دیپارتمنت فقه و قانون تبدیل شد.
این استاد دانشگاه گفت: "در دوره جمهوریت هم راجع به تدریس مضامین فقه جعفری محدودیت وجود داشت".
او از آنچه به عنوان مثال مشکل تراشی مسوولین در طی مراحل روند اداری تهیه یک نصاب مدون رسمی در زمان جمهوریت یاد می کند، گفت که آن مشکل مانع تهیه یک نصاب مدون و رسمی برای تدریس فقه جعفری در دانشگاه ها شد.
او گفت: "[در زمان جمهوریت] محدودیت ایجاد می‌شد. قطعاً بخشی از محدودیت‌ها و چالش‌ها به خاطر تعصبات مذهبی بود. اگر به جای دیپارتمنت فقه جعفری کدام دیپارتمنت دیگر می بود، مشکلاتی مربوط به نصاب تحصیلی زود حل می گردید."
ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی حکومت طالبان در مصاحبه با خبرگزاری فرانس پرس ادعا کرد که افغانستان تحت حاکمیت طالبان متحد است و نفاق ایدیولوژی در گذشته بوده است.
مجاهد گفت: در گذشته، افغانستان دستخوش خشونت و از لحاظ ایدیولوژیکی، تباری، و منطقه‌ای و تحت نام‌ها و عناوین مختلف منقسم بود که متاسفانه فاصله‌های را بین مردم مان پدید آورد. اما امارت اسلامی افغانستان [حکومت طالبان] در اعاده وحدت موفق عمل کرده است. و امروز افغانستان متحد است و مردم این اساس وحدت را دارند."
برخی متخصصین حقوقی و سیاسی از پیامدهای منفی شامل به حاشیه راندن جمعیت شیعه و تنش‌های مذهبی در این کشور در پی ممنوعیت بر تدریس فقه جعفری هشدار می دهند.
عبدالله شفایی، استاد سابق دانشگاه در مورد به صدای امریکا گفت:" این ممنوعیت بر پیروان مذهب اهل تشیع تاثیر ناگوار دارد و آنان احساس تعلق خاطر خود را به حکومت و این که به این حکومت باید وفادار بود، هرگز پیدا نخواهد کرد و خودرا به حیث طبقه محروم و مظلوم که حق شان زایل شده و قربانی یک نوع رادیکالیزم مذهبی شده می بینند. و پیامد آن برای خود رژیم طالبان هم بی‌هزینه نیست."
شریف حضوری، متخصص روابط بین المللی و سیاسی نیز از اثرات ناگوار آن بر شیعیان افغانستان هشدار می‌دهد.
حضوری گفت:"فرزندان جامعه شیعه و هزاره افغانستان احساس سرخوردگی می‌کنند و خود را شهروندان درجه دو می‌دانند. این احساس تحقیر بینی و کوچک شماری به اذهان دانش آموزان این حس را تداعی می‌کند که گویا مذهب جعفری هم تراز مذهب حنفی نیست و رابطه خانواده شیعه را با نظام آموزشی تضعیف می‌کند و موجب می‌شود که آنان در رابطه به نظام آموزشی مظنون شوند و ترس از مغز شویی و تلقین از مذهب حنفی ممکن خیلی از خانواده ها را مجبور کند که از فرستادن کودکان شان به مکاتب و دانشگاه ها خود داری کنند."
با این حال یک نهاد ناظر بر وضعیت حقوق بشری در افغانستان به تازگی در گزارشی گفت که در شش ماه نخست سال جاری میلادی نقض حقوق بشری و تبعیض سیستماتیک حاکمیت طالبان افزایش یافته است.
گروه