نیکول پاشینیان، صدراعظم ارمنستان، روز جمعه ۲۱ جولای (۳۰ سرطان) آذربایجان را به نسل کشی در منطقهٔ قره‌باغ متهم کرد و از خطر جنگ جدید با این کشور هشدار داد.
پاشینیان به خبرگزاری فرانس پرس گفت: "تا زمانی که معاهده صلح امضا نشده باشد و چنین معاهده به تصویب پارلمان‌های دو کشور نرسیده باشد، البته احتمال وقوع جنگ [جدید] [با آذربایجان] بسیار زیاد است."
آذربایجان و ارمنستان در سال‌های ۱۹۹۰ و ۲۰۲۰ دوبار روی کنترول منطقهٔ قره‌باغ با هم جنگیدند. جنگ شش هفته‌ای سال ۲۰۲۰ جان بیش از ۶۵۰۰ تن از نیروهای امنیتی دو جانب را گرفت و سر انجام، به میانجیگری مسکو و استقرار نیروهای حافظ صلح روسیه در ساحه، پایان یافت.
اما مذاکرات با میانجیگری اتحادیه اروپا، ایالات متحده و روسیه پیشرفت کمی داشته و تا اکنون به توافق صلح منتج نشده است.
آخرین دور مذاکرات بین الهام علیوف، رییس جمهور آذربایجان، و نیکول پاشینیان، صدراعظم ارمنستان، به تاریخ ۱۵ جولای در بروکسل، پایتخت بلجیم، با میانجیگری اتحادیهٔ اروپا هم بی نتیجه به پایان رسید.
پاشینیان گفت که هم غرب و هم روسیه نیاز به افزایش فشار بر باکو دارند تا منطقهٔ محاصره قره باغ برطرف شود.
پاشینیان افزود که "تمامیت ارضی ارمنستان، حاکمیت و حقوق و امنیت ارمنی‌های قره باغ " خط قرمز ایروان در مذاکرات با باکو است.
براساس آتش‌بس سال ۲۰۲۰، ارمنستان ساحات تحت کنترول جدایی طلبان ارمنی را که در جریان جنگ سال‌های ۱۹۹۰ تصرف کرده بود، به باکو تسلیم کرد و نیروهای حافظ صلح در دهلیز لاچین، یگانه مسیر زمینی که ارمنستان را با منطقۀ قره باغ وصل می‌کند، به وسعت پنج کیلومتر مستقر شدند.
اکثریت جمعیت قره‌باغ ارمنی اند، اما این ساحه به گونۀ کامل در داخل خاک آذربایجان موقعیت دارد.
تنش‌ها در اوایل ماه جولای زمانی بالا گرفت که آذربایجان با ایجاد یک پوستهٔ امنیتی دهلیز لاچین را مسدود کرد. ارمنستان از طریق دهلیز لاچین به ۱۲۰هزار ارمنی که در ساحۀ کوهستانی قره باغ زندگی می‌کنند، مواد مورد نیاز می‌فرستاد.
انسداد دهلیز لاچین نگرانی‌های را در مورد بحران بشری در منطقه ایجاد کرده است. ساکنان این مناطق در صحبت با خبرگزاری فرانس پرس از کمبود مواد غذایی و مشکلات اساسی در دسترسی به خدمات صحی شاکی بوده اند.
سازمان عفو بین‌الملل نیز گفته است که این اقدام آذربایجان سبب قطع دسترسی ارمنی‌های ساکن در این ساحه به مواد لازمی و خدمات حیاتی مانند دوا و مراقبت‌های صحی شده است. این سازمان گفته است که آذربایجان هیچ اقدامی را برای رفع این مانع روی دست نگرفته و در انجام مکلفیت‌های حقوق بشری‌اش ناکام مانده است.
اما آذربایجان می‌گوید که مسیر دهلیز لاچین به روی کمک‌های بشری، خدمات اضطراری و محافظین صلح باز بوده است.
ارمنستان که از زمان فروپاشی شوروی سابق برای حمایت نظامی و اقتصادی به روسیه متکی بوده است، مسکو را متهم می‌کند که در جنگ خود با اوکراین گرفتار شده و به نقش صلحبانی خود در قره باغ عمل نکرده است.
این در حالی است که آذربایجان نیز روسیه را متهم کرده که به تعهدات خود بر اساس توافقنامه آتش بس ۲۰۲۰ که با میانجیگری مسکو با ارمنستان منعقد شد، عمل نکرده و "هیچ کاری برای جلوگیری از رسیدن" تجهیزات نظامی ارمنستان به نیروهای جدایی طلب در منطقه ناآرام قره باغ انجام نداده است.
مسکو این اتهامات را رد کرده و در تلاش برای ایفای مجدد نقش خود، روز شنبه گذشته پیشنهاد میزبانی وزرای خارجه دو کشور را داد و پیشنهاد کرد که معاهده صلح آینده آنها در مسکو امضا شود.
وزارت خارجه روسیه در بیانیه‌ای اعلام کرد: "روسیه آماده است تا نشست سه جانبه وزرای خارجه را در آینده نزدیک در مسکو برگزار کند."
