سرپرست ادارهٔ حفاظت محیط زیست ولایت سیستان و بلوچستان ایران گفته است که با تکمیل بند کمال خان در ولایت نیمروز افغانستان تاکنون هیچ مقدار آب وارد سیستان و تالاب هامون در ایران نشده است.
محمد رضا علیمرادی، سرپرست اداره حفاظت محیط زیست ولایت سیستان و بلوچستان در مصاحبه‌ای با ایرنا، خبرگزاری دولتی ایران گفته است: "تقریبا دو سال پیش یک انحراف آبی در افغانستان رخ داد که آب از هیرمند [دریای هلمند] به منطقه گودزره در افغانستان هدایت شد، اما آبی به تالاب هامون نرسید؛ در واقع ایران حقابه خود را در این مدت دریافت نکرده است."
همچنان او گفته است که مقامات ایرانی و طالبان چندین نشست را در تهران برای حل مشکل حقابۀ از دریای هلمند انجام داده اند.
علیمرادی تایید کرده است که مقامات طالبان تعهد کرده اند که "اگر وضعیت بارندگی بهتر شود"، ایران از دریای هلمند حقابه دریافت خواهد کرد.
به گفتۀ سرپرست اداره حفاظت محیط زیست ولایت سیستان و بلوچستان ایران، مقامات طالبان برای هرگونه همکاری در زمینۀ تامین حقابۀ ایران نیز اعلام آمادگی کرده اند.
موضوع حقابۀ ایران از آب دریای هلمند طی حدود یک سال گذشته موضوع بحث مقامات ایرانی و طالبان بود.
وزارت خارجهٔ طالبان به تاریخ ۱۳ اگست ۲۰۲۳ (۲۲ اسد) تایید کرد که یک هیات تخنیکی ایران به منظور ''رفع ابهامات'' از دستگاه آب‌شناسی (هیدرولوژی) دهراود دریای هلمند بازدید کرد تا جریان آب را مشاهده و اندازه‌گیری کند.
پس از بررسی این هیات تخنیکی ایران از دریای هلمند، حسن کاظمی قمی، نماینده ویژهٔ رییس جمهور ایران در امور افغانستان و سفیر کنونی آن کشور در کابل، گفت که تیم تخنیکی ایران پس از بازدید از مرکز سنجش سطح آب دریای هلمند گزارش داده است که سطح آب این دریا به دلیل خشکسالی در مقایسه با سال‌های آبی، کمتر است.
در اوایل سال گذشته میلادی، موضوع توزیع آب هلمند به یک موضوع بسیار جدی بین افغانستان و ایران تبدیل شده و حتی منجر به افزایش نگرانی‌ها از وقوع جنگ‌های مرزی بین دو طرف شده بود.
با این حال، مقامات حکومت طالبان، در مراسم دومین سالگرد بازگشت طالبان به قدرت در کابل گفتند که مناقشه آب با ایران، بدون جنگ و به خوبی حل شده است.
افغانستان و ایران در سال ۱۳۵۱ خورشیدی معاهده توزیع آب هلمند را امضا کردند که بر اساس آن افغانستان باید سالانه ۸۲۰ میلیون متر مکعب آب از دریای هلمند به ایران بدهد. اما در این معاهده این رقم این میزان آب برای یک سال عادی پیش‌بینی شده است.
حکومت‌های پیشین افغانستان گفته بودند که به دلیل چهار دهه جنگ و عدم مدیریت آب در افغانستان، سالانه حدود ۲.۵ میلیارد متر مکعب آب به ایران سرازیر شده و این بیشتر از میزانی است که در معاهده تعیین شده است.
خشکسالی طولانی مدت در برخی مناطق مرزی افغانستان و ایران نیاز به آب در دو سوی مرز را به شدت افزایش داده است. علاوه بر خشکسالی، افغانستان در سال‌های اخیر بند کمال خان را نیز در امتداد دریای هلمند ساخته است.
گروه