وزارت انرژی و آب حکومت طالبان از ترتیب و طرح پلانهای منظم جهت مدیریت حوزههای آبی افغانستان خبر داده و گفته است که با تطبیق این پلانها هیچ کشوری از رهگذر آب، متضرر نخواهد شد.
رفیعالله استانکزی، رییس برنامههای آبی وزارت انرژی و آب در برنامه حسابدهی حکومت طالبان به ملت گفت که مدیریت آب افغانستان به پنج حوزۀ دریایی تقسیم کرده است.
به گفتۀ استانکزی، در چهار حوزه آبی دریاهایی شامل اند که از خاک افغانستان سرچشمه میگیرد و کشورهای همسایه چون پاکستان، ایران، اوزبیکستان و ترکمنستان از آن نیز استفاده میکنند.
او افزود که افغانستان به دلیل چهاردهه جنگ نتوانسته که زیربناهای مدیریت آب را در این چهار حوزه دریایی اعمار کند.
اما این مقام حکومت طالبان گفت که وزارت انرژی و آب بر فراز هر دریا در این چهار حوزه، به شمول دریاهای کنر، هلمند، آمو، مرغاب و هریرود اعمار زیربناهایی آبی را طرح کرده است.
او گفت: "برای حق خود که حق مسلم افغانستان است، در خاک خود برای مردم خود برنامهها و پلانها منظم ترتیب کرده، که در نتیجه تطبیق آن همسایگان هم متضرر نمیشوند و در کنار آن در داخل افغانستان هم در بخش زراعت، نوشیدن و تولید برق آبی، دستاوردهای خوبی خواهیم داشت".
فاروق اعظم، مشاور وزارت انرژی و آب حکومت طالبان در این نشست نیز گفت که هیچ اقدام این وزارت، به ضرر همسایههای افغانستان نیست.
اعظم افزود: "ما بیشتر از حق خود آب اضافه که همسایهها را آسیب بزند، نگرفته ایم و اراده هم نداریم که همسایههای خود را متضرر کنیم".
مشاور وزارت انرژی و آب حکومت طالبان گفت که افغانستان از دریای آمو تا اکنون به اندازه حق خود استفاده نکرده و این طبیعی است که به اندازه کمی که از دریای آمو استفاده کند، به کشورهای آسیای میانه تشویش ایجاد میشود.
حکومت طالبان برای استفاده از دریای آمو، کانال قوش تپه را احداث کرده است که با احداث آن نگرانیهای به شماری از کشورهای همسایه شمال افغانستان ایجاد شده است.
شوکت میرضیایف، رییس جمهور اوزبیکستان، از راهاندازی کانال قوشتپه در شمال افغانستان ابراز نگرانی کرده است.
میرضیایف، به تاریخ ۱۵ سپتمبر ۲۰۲۳ (۲۳ سنبله ۱۴۰۲) در سخنرانی خود در پنجمین اجلاس کشورهای آسیای میانه در دوشنبه، پایتخت تاجیکستان، گفته بود: "راه اندازی این کانال میتواند رژیم و تعادل آب در آسیای میانه را به طور اساسی تغییر دهد."
او همچنان خواستار تشکیل یک گروه کاری مشترک برای بررسی همه جوانب ساخت کانال و تاثیر آن بر رژیم آبی دریای آمو شده بود
همچنان افغانستان و ایران که از سال ۱۳۵۱ خورشیدی معاهده توزیع آب هلمند را امضا کرده اند، تا اکنون در این بخش مشکل دارند.
فاروق اعظم در این خصوص گفت که هردو کشور به همدیگر نیاز دارند و در مسایل آب کاری صورت گیرد که به نفع دو طرف باشد.
او افزود: "تا اکنون آب ما در ۴۰ سال جنگ به طرف آنها سرازیر شده است، ما از آب استفاده نکرده ایم، آنها [بر فراز دریا] تاسیسات اعمار کرده اند، اکنون باید وضعیت به حالت درست در آید به مسیر اصلی خود باز گردد. ما همسایگان خود را قناعت میدهیم که دیروز اگر [در بخش مدیریت آب] کاری نکردیم، امروز میتوانیم، اگر دیروز شما آب بیشتر بردید، اما امروز باید به حد خود قانع شوید".
مشاور وزارت انرژی و آب حکومت طالبان تاکید کرد که در بخش مدیریت آب فکر نمیکند که با همسایگان مشکلی پیش آید، مگر اینکه این کشورها بیشتر از حق خود، آب بخواهند.
این در حالی است که نهاد ارزیابیکنندۀ نیازهای بشری در شرایط اضطراری و بحرانهای پیچیده موسوم به (ACAPS) مستقر در سویس اخیراً با نشر گزارشی گفته است که در ده سال آینده، تنش با کشورهای همسایه بر سر آب، انزوای منطقهای افغانستان را افزایش داده و پیامدهای اقتصادی و دپلوماتیک نیز خواهد داشت.
گروه