هیاتی ایرانی به ریاست محمد جوانبخت، معاون امور آب وزارت نیروی ایران، به کابل سفر کرده و با امیرخان متقی، سرپرست وزارت خارجۀ حکومت طالبان گفتگو کرده است.
وزارت خارجۀ حکومت طالبان گفته است که متقی روز سه شنبه ۲۳ جولای (دوم اسد) با هیات ایرانی در مورد روابط دوجانبه، آب دریای هلمند و همکاری در پروژههای آبی بحث و تبادل نظر کرده است.
در خبرنامۀ این وزارت آمده است: "در این دیدار سرپرست هیات ایرانی تایید کرد که در سال جاری ۱۴۰۲ تا ۱۴۰۳ بخش زیاد حقابه ایران از دریای هلمند تامین شده است و امیدوار اند تا پایان سال جاری آب بیشتری به دست آورند."
بر بنیاد خبرنامه، متقی به هیات ایران گفته است که افغانستان در صورت موجودیت آب تلاش میکند که از دریای هلمند آب کافی به ایران سرازیر شود.
متقی گفته است: "بند کجکی حدود ۷۰ سال پیش ساخته شده است که بر اثر بی توجهی حکومتها در ۴۵ سال گذشته به دلیل رسوبات و لایروبی نشدن، حدود نیمی از مخزن بند، ظرفیت اولیه خود را از دست داده است، بنابراین، طرف ایرانی باید این حقایق را در نظر بگیرد."
او تاکید کرده که بر اساس پالیسی حکومت طالبان، نباید آب ضایع شود و آب دریای هلمند به مردم ولایت نیمروز افغانستان و سیستان ایران برسد.
حکومت ایران تا اکنون در مورد این سفر هیات ایران به کابل چیزی نگفته است.
هیات ایرانی در حالی برای گفتگو با مقامات طالبان در مورد آب و پروژههای آبی به کابل سفر کرده که پیش از این، حسن کاظمی قمی، نمایندۀ ایران در امور افغانستان گفته بود که بحثها برای تامین کامل حقابۀ ایران میان تهران و کابل جریان دارد.
قمی به تاریخ هشتم جولای (۱۹ جوزا) در پایان نشست "گروه تماس منطقهای افغانستان" به خبرنگاران گفت که طالبان اقداماتی را برای ترمیم بند کمال خان به هدف تامین حقابۀ ایران انجام دادند که این اقدام برای آنان موثر تمام شد.
این دپلومات ایرانی با اشاره به اینکه طالبان در سال جاری خورشیدی نیمی از حقابۀ ایران را از دریای هلمند تامین کرده اند، تاکید کرده است که پیگیری حقابۀ ایران از دریای هلمند "وظیفۀ همه دستگاههای دولتی" ایران است.
افغانستان و ایران در سال ۱۳۵۱ خورشیدی معاهده توزیع آب هلمند را امضا کردند که بر اساس آن، افغانستان باید سالانه ۸۲۰ میلیون متر مکعب آب از دریای هلمند به ایران بدهد. اما در این معاهده این میزان آب برای یک سال عادی پیشبینی شده است.
به گفتۀ مقامات پیشین افغانستان، طی چندین دهه جنگ در این کشور، به دلیل مدیریت نشدن آب افغانستان، سالانه بین ۲.۵ تا سه میلیارد مترمکعب آب دریای هلمند، به ایران سرازیر میشد و این بیشتر از میزانی است که در معاهده حقابه میان کابل و تهران تعیین شده است.
اما در چند سال اخیر، چندین بند برق و بندهای آبگردان در افغانستان در مسیر دریاهایی احداث شده است که آب آن به ایران سرازیر میشود و این امر سبب کمبود آب در بخشهایی از ایران شده است.
گروه