رواداری یک نهاد ناظر بر وضعیت حقوق بشری در افغانستان، میگوید که در شش ماه نخست سال جاری میلادی نقض حقوق بشری و تبعیض سیستماتیک تحت حاکمیت طالبان افزایش یافته است.
این نهاد وضعیت حقوق مدنی و سیاسی، حقوق زنان و گروههای قومی و مذهبی آسیبپذیر را تحت حاکمیت طالبان در شش ماه نخست سال ۲۰۲۴، بررسی کرده است.
گزارش رواداری که امروز دوشنبه ۱۲ اگست (۲۲ اسد) نشر شد، بر اساس نظارت مداوم و منظم، تکمیل پرسشنامهها و مراجعه مستقیم به منابع متعدد محلی، به شمول قربانیان و شاهدان در ۳۱ ولایت، تهیه شده است.
رواداری گفته است که با وجود کاهش تلفات غیرنظامیان در نتیجۀ حملات هدفمند انتحاری و انفجاری، موارد متعدد نقض حقوق بشر، به ویژه بازداشتهای خودسرانه و غیرقانونی، شکنجۀ منجر به قتل، ناپدید کردن اجباری و تطبیق مجازات ظالمانه و غیر انسانی در مقایسه با زمان مشابه در سال ۲۰۲۳، به طور قابل توجهی افزایش یافته است.
تلفات انسانی
بر اساس این گزارش، نقض حق حیات به شمول قتلهای هدفمند، مرموز و فراقضایی و حملات انتقامجویانه در بخشهای مختلف افغانستان ادامه یافته است.
گزارش حاکی است که طی شش ماه نخست سال روان میلادی، به شمول ۱۷ زن و ۴۴ کودک، ۲۳۹ نفر در نتیجۀ حملات هدفمند انفجاری و انتحاری، بقایای مواد منفجره از جنگ و یا به صورت هدفمند و فراقضایی در ۳۰ ولایت افغانستان کشته شده اند.
رواداری در شش ماه نخست ۲۰۲۴ زخمی شدن ۱۲۸ نفر را در رویدادهای گوناگون نقض حقوق بشری در افغانستان ثبت کرده است.
گزارش با بیان اینکه آمار تلفات انسانی در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته ۲۸.۸ درصد کاهش یافته، گفته است: "این کاهش ممکن است به دلیل محدودیتهای شدید بر دسترسی به اطلاعات و به خصوص کتمان قتلهای هدفمند، مشکوک و فرا قضایی از سوی طالبان باشد".
این نهاد در شش ماه سال گذشته میلادی ۵۱۶ مورد نقض حق حیات شهروندان افغان را ثبت کرده است.
یافتههای گزارش نشان میدهد که از مجموع کشتهها، ۱۹۳ نفر در جریان حملات هدفمند، فراقانونی و مرموز، ۱۰۵ نفر در انفجار ماینهای به جا مانده از منازعات مسلحانه و ۳۴ نفر دیگر نیز در حملات انتحاری و انفجاری جان باخته اند.
ناپدیدکردن اجباری
رواداری در شش ماه نخست ۲۰۲۴ کم از کم بازداشت و ناپدیدشدن اجباری ۳۶ نفر را در نه ولایت افغانستان توسط طالبان ثبت کرده است.
در گزارش این نهاد آمده است که این رقم در مقایسه با زمان مشابه سال گذشته سه برابر افزایش یافته است.
گزارش حاکی است که کارمندان حکومت پیشین و اعضای خانوادههای شان، فعلان حقوق بشر، مخالفان و منتقدان قربانیان ناپدیدکردن اجباری طالبان اند.
بازداشتهای خودسرانه
نهاد رواداری گفته است که از جنوری تا پایان جون امسال، طالبان به شمول ۳۳ زن ۶۱۴ نفر را به صورت خودسرانه و غیرقانونی بازداشت و زندانی کرده که از این میان ۶۴ نفر آنها کارمندان حکومت پیشین بوده اند.
این در حالی است که رواداری ۲۲۲ مورد بازداشت خودسرانه و غیرقانونی را در شش ماه نخست سال گذشته میلادی ثبت کرده بود.
گزارش رواداری گفته است: "مقایسه هردو آمار نشان میدهد که بازداشتهای خودسرانه و غیرقانونی نسبت به شش ماه اول سال گذشته، بیش از دو برابر افزایش یافته است."
کارمندان حکومت پیشین اعم از ملکی و نظامی، فعالان مدنی، خبرنگاران، و مخالفان و منتقدان طالبان شامل افراد بازداشت شده استند.
در گزارش آمده است: "اتهام افراد یاد شده حمل سلاح، همکاری با گروههای مخالف، انتقاد، تبلیغات علیه امارت اسلامی طالبان [حکومت طالبان] و سرپیچی از مقررات وضعشده از سوی اداره امر به معروف در مورد نحوه پوشش و گشتوگذار زنان میباشد."
شکنجه و بدرفتاری با زندانیان
شکنجه و بدرفتاری با زندانیان مورد دیگر نقض حقوق بشری و کرامت انسانی افراد است که در گزارش رواداری برجسته شده است. گزارش گفته است که روشهای شکنجهآمیز رایجترین راه گرفتن اعتراف اجباری از سوی طالبان است.
بر بنیاد گزارش طالبان زندانیان را تا حدی شکنجه میکنند که به اعتراف اجباری تن بدهند.
در این گزارش آمده است: "بستن سنگ به آلت تناسلی مردان، کندن گوشت بدن و ناخنها، گرسنهنگهداشتن، قراردادن در گرما یا سرمای شدید، ترساندن با شلیک گلوله، غرق مصنوعی، گذاشتن آب در دهان زندانیان...شوک برقی، قراردادن در معرض آلودگی صوتی، بیخوابی دادن، لت و کوب...، آویزان کردن از سقف، خفهکردن و تهدید به قتل زندانیان و اعضای خانوادههای آنان، نگهداشتن زندانیان در آفتاب گرم و سوزان از روشها و شیوههای معمول شکنجه در زندانهای طالبان است."
رواداری گفته است که قربانیان شکنجه پس از آزادی از زندانهای طالبان به شدت تهدید شده اند که آنچه در زندان تجربه کرده اند، نباید همگانی شود.
همچنان رواداری، گفته است که تعدادی از افراد بازداشت شده، در نتیجۀ شکنجه شدید توسط طالبان در زندانها به قتل رسیده اند و در جریان شش ماه نخست امسال، این نهاد حد اقل ۱۲ رویداد شکنجۀ منجر به قتل را در زندانهای طالبان مستند کرده است.
این نهاد حقوق بشری گفته است که با توجه به عدم اجازه به نهادهای مستقل ناظر برای نظارت از توقیفگاهها و زندانهای تحت کنترول حکومت طالبان و نیز نبود میکانیزم مشخص برای رسیدگی به وضعیت حقوق بشری زندانیان، آنچه مستند شده "میتواند بخشی از قضایای شکنجه و وضعیت ناگوار محلات سلب آزادی طالبان" باشد.
مجازات غیرانسانی
بر بنیاد یافتههای گزارش رواداری، در شش ماه نخست سال روان میلادی، طالبان حد اقل ۱۵۱ نفر را شلاق زده اند. فرار از منزل، رابطه خارج از ازدواج، سرقت، توهین و فریب کاری اتهاماتی اند که علیه این قربانیان وجود داشته است.
رواداری گفته است که مجازات "غیرانسانی" طالبان در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته بیش از دو برابر افزایش یافته است.
همچنان در گزارش آمده است که در شش ماه نخست ۲۰۲۴، طالبان دو نفر را به اتهام قتل قصاص (اعدام) و دو زن را به اتهام رابطۀ خارج از ازدواج سنگسار کرده اند.
طالبان هنوز در مورد این گزارش چیزی نگفته اند، اما پیش از این بارها گزارشهای مشابه نهادهای معتبر بینالمللی را تبلیغات و بیاساس خوانده اند.