همزمان با دوم نومبر (۱۱ عقرب) "روز جهانی پایاندادن به معافیت از جرایم علیه خبرنگاران" مرکز خبرنگاران افغانستان میگوید که عدالت در بیشتر قضایای جرایم علیه خبرنگاران افغان تامین نشده است.
مرکز خبرنگاران افغانستان با نشر اعلامیهای خواستار تامین عدالت در قضایای دهها خبرنگار و کارمند رسانهای شده است که در بیش از دو دهه گذشته در حملات هدفمند، سازمان یافته و یا درگیریها در افغانستان جان باختند.
یافتههای مرکز خبرنگاران افغانستان از سال ۲۰۰۱ میلادی تا اکنون نشان میدهد که ۱۲۸ خبرنگار و کارمند رسانهای به شمول ۲۰ خبرنگار زن کشته شدند که از این میان سه خبرنگار پس از تسلط دوباره طالبان بر افغانستان در اگست ۲۰۰۱ جان باختند.
این مرکز گفته است که بر اساس معلومات ابتدایی طالبان در ۶۰ مورد و داعش در ۳۹ مورد قضایای کشتار خبرنگاران و کارمندان رسانهای متهم یا مظنون شناخته شده اند.
بر اساس معلومات مرکز خبرنگاران افغانستان در قضایای کشتار خبرنگاران، ۲۱ مورد به افراد ناشناس، چهار مورد به خصومتهای شخصی، سه مورد به نیروهای ناتو و یک مورد به پولیس حکومت پیشین نسبت داده شده است.
اما این مرکز بر اساس بررسیهایش گفته است: "در حالی که خشونتها علیه خبرنگاران در کشور ادامه دارد، به دلیل وجود فرهنگ معافیت از مجازات، عدالت در بیشتر از ۹۰ درصد این رویدادها اجرا نشده است".
مرکز خبرنگاران افغانستان خواستار اجرای قانون و تامین عدالت در مورد قضایای کشتار خبرنگاران و کارمندان رسانهای در افغانستان شده و از حکومت طالبان نیز خواسته است که محدودیتها علیه رسانهها و خبرنگاران را که زمینهساز اعمال خشونت است، بیدرنگ لغو کند.
خبرنگاران بدون مرز نیز گفته است که به قدرت رسیدن طالبان پیامدهای جدی برای احترام به آزادی مطبوعات و امنیت خبرنگاران، به خصوص زنان داشته است.
به گفتۀ این سازمان بسیاری از خبرنگاران در نتیجه تسلط طالبان به خارج از کشور گریخته اند، بسیاری دیگر توسط پولیس و استخبارات طالبان بازداشت یا بازجویی شده اند.
خبرنگاران بدون مرز گفته است که این بازداشتها میتواند خشونتآمیز باشد و از چند ساعت تا چند هفته طول بکشد. آمار این سازمان نشان میدهد که هم اکنون چهار خبرنگار توسط طالبان زندانی شده اند.
طالبان پس از مسلط شدن بر افغانستان در اگست ۲۰۲۱ شمار زیاد فعالان زن، خبرنگاران، منتقدان و چهرههای مخالف حکومت خود را بازداشت کرده اند که شماری از آنان به شمول ژولیا پارسی، ندا پروانی و منیژه صدیقی، فعالان حقوق زن و رسول پارسی استاد دانشگاه، در قید طالبان به سر میبرند.
طالبان هنوز در این مورد واکنش نشان نداده اند، اما پیش از این مقامات حکومت این گروه بارها مدعی شده اند که از خبرنگاران و رسانهها به شرطی حمایت میکنند که عملکرد خلاف "اصول شرعی" نداشته باشند.