یافته‌های یک سروی ادارۀ امور زنان سازمان ملل متحد، سازمان بین‌المللی مهاجرت و دفتر هیات معاونت ملل متحد برای افغانستان نشان می‌دهد که دسترسی به آموزش و کار کلیدی برای چالش‌های زنان و دختران افغان است.
این سروی که از طریق گفتگوی تلیفونی و حضوری با ۴۶۲ زن در ۳۳ ولایت افغانستان تهیه شده است، ضرورت آموزش دختران بالاتر از صنف ششم و تحصیل دختران و زنان در دانشگاه‌ها را برجسته کرده است.
زنان در سه ماه گذشته (اگست تا اکتوبر ۲۰۲۳) با جزییات تمام تجربیات، اولویت‌ها و توصیه‌های خود را برای ملل متحد در این سروی بیان کرده اند.
این سروی گفته است که آموزش و تحصیل، زنان را از پیامدهای منفی همچون فقر، ازدواج‌های زیر سن قانونی و زودهنگام، کار کودکان، خشونت‌های خانوادگی و مهاجرت‌های غیرقانونی رهایی می‌بخشد.
در سروی آمده است: "زنان تاکید کردند که سطح تحصیلات و توانمندسازی اقتصادی بر تصمیم‌گیری خانواده و جامعه تاثیر می‌گذارد. آموزش و اشتغال به عنوان کلیدی در اعطای مشروعیت و دسترسی زنان به تصمیم گیری توصیف شده است".
سروی گفته است که محدودیت‌های کنونی که زنان و دختران را هدف قرار می‌دهند، این خطر را به وجود می‌آورد که روایت‌های از قبل موجود مبنی بر اینکه زنان دانش یا قدرت ندارند را تقویت کند و همچنان نسلی از زنان را بدون صلاحیت‌ها و مهارت‌های رهبری به بار آورد.
سروی گفته است که ۴۸ درصد زنان مصاحبه‌شونده اظهار داشتند که اجرای محدودیت‌های حکومت طالبان بر زنان در طول زمان سخت‌تر شده، در حالی که ۳۲ درصد گفته اند که احساس می‌کنند اجرای محدودیت‌ها اندکی سخت‌تر شده است.
در سروی آمده است: "این به طور آزمایشی نشان می‌دهد که برخی عادی‌سازی سیاست‌های حکومت بالفعل (طالبان) و هنجارهای جنسیتی محدودکننده ممکن است رخ دهد، جایی که زنان شروع به انطباق با محدودیت‌ها کرده اند".
سلامت روانی زنان
بخش دیگر این سروی به صحت روانی زنان پرداخته است. نتایج نشان می‌دهد که سلامت روانی زنان به شدت ضعیف است طوری که ۷۶ درصد از زنان سلامت خود را از این رهگذر "بسیار بد" یا "بد" توصیف کرده اند.
این اداره‌های ملل متحد گفته اند که این وضعیت نامساعد روانی، مانند افسردگی و بی‌خوابی، زنان و دختران را در معرض دیگر مشکلات صحی قرار می‌دهد.
همچنان طی سه ماه گذشته نفود و نقش تصمیم‌گیرندگی زنان در خانواده‌ها به طور مداوم کاهش یافته است. سروی گفته است که تنها در ۱۰ ماه، سهم زنانی که نفوذ "خوب" یا "کامل" را در خانواده گزارش کردند از ۹۰ درصد به پنج درصد کاهش یافت.
همچنان ۵۳ درصد پاسخ‌دهندگان احساس می‌کردند که زنان در جوامع خود در مورد علل و تاثیرات تغییرات اقلیمی می‌دانند. آنها گفته اند که زنان افغان از موقعیت خوبی برای مشارکت در این موضوع برخوردارند - به عنوان مثال زنان کمیته‌هایی در زمینه کاهش خطر حوادث طبیعی و مدیریت محیط زیست، تشکیل بحث‌ها و رهبری کمپاین‌های آگاهی عامه در این بخش داشته اند.
این اداره‌های ملل متحد در این سروی گفته اند که وضعیت‌های اضطراری اخیر و جاری بشردوستانه - از جمله زلزله‌ها و بازگشت اجباری شهروندان افغان از پاکستان که اکثریت آنها زنان و کودکان هستند - به طور نامتناسبی بر زنان تاثیر گذاشته و بحران‌های جاری را برای زنان و دختران افغان تشدید کرده است.
بر بنیاد یافته‌های این سروی، سیاست‌های تبعیض‌آمیز طالبان، به ویژه ممنوعیت کار زنان در سازمان‌های غیردولتی، همچنان سدی بر سر راه کمک‌های بشردوستانه مربوط به زنان شده است.
فشار بر طالبان
سروی گفته است که زنان از جامعه بین‌المللی خواسته اند تا با مشروط کردن کمک‌ها به شرایط بهتر برای زنان و تسهیل فرصت‌های زنان افغان برای گفتگو مستقیم با طالبان، به فشار بر حکومت این گروه ادامه دهد.
در سروی آمده است: "زنان گفتند که با توجه به محدودیت‌ها و رویه‌های کنونی حکومت طالبان، نمایندگان سازمان ملل متحد و سایر نهادهای بین‌المللی که در سطح محلی کار می‌کنند، در عمل بهترین موقعیت را دارند که مستقیماً با حکومت بالفعل در معکوس‌کردن محدودیت‌ها و مذاکره در مورد معافیت‌های محلی مشارکت کنند".
زنان همچنان از نمایندگان سازمان ملل و نمایندگان بین‌المللی خواستند که با سران حکومت طالبان ملاقات کنند و بر ضرورت شامل کردن زنان - به عنوان نیمی از جمعیت افغانستان - از طریق استدلال‌های مبتنی بر موثریت آنان تاکید کنند.
این در حالی است که حکومت طالبان طی بیش از دو سال گذشته علاوه بر سرکوب اعتراضات مدنی زنان و بازداشت شماری از آنان، محدودیت‌های فزاینده را بر زنان و دختران این کشور وضع کرده اند.
آنان آموزش دختران بالاتر از صنف ششم، تحصیل دختران و زنان در دانشگاه‌ها و موسسات تحصیلات عالی و کار آنان در اداره‌های دولتی را به جز از سکتورهای معدود، منع کردند.
علاوه بر این، منع کار زنان در موسسات غیرحکومتی داخلی و خارجی به شمول دفاتر ملل متحد، منع رفتن زنان به حمام‌های عمومی، پارک‌های تفریحی و ورزشگاه‌ها و بستن آرایشگاه‌های زنانه بخشی از این محدودیت‌های طالبان بر زنان و دختران افغان اند.
با وجود این محدودیت‌ها، برخی مقامات طالبان بارها گفته اند که حقوق زنان در چارچوب شرعی تامین است.
در این حال، ملل متحد گفته است که رویکرد سخت‌گیرانۀ طالبان و تصمیم‌های حکومت این گروه، نشان می‌دهد که وضعیت اجتماعی افغانستان کم کم به حال بازگشت به دورۀ اول حاکمیت طالبان بین سال ۱۹۹۶ تا ۲۰۰۱ است.