وزارت معارف حکومت طالبان میگوید که به سلسلۀ حذف تشکیلات غیرضروری، ناکارآمد و موازی از ساختار اداری این وزارت، به بستهشدن ساختارهای تشکیلاتی تربیۀ معلم در تمام ولایت فیصله شده است.
وزارت معارف حکومت طالبان ناوقت روز چهارشنبه ۱۲ جولای (۲۱ سرطان) با نشر اعلامیهای در تویتر از بستن موسسات تربیۀ معلم در سراسر افغانستان دفاع کرده و گفته است که قبلاً معینیت تربیۀ معلم در دورۀ حکومت پیشین از تشکیل این وزارت حذف شده بود.
به گفتۀ این وزارت با وجود حذف معینیت تربیۀ معلم، ساختارهای ولایتی آن بدون برنامه در تشکیلات وزارت معارف فعال بودند که سالانه وزارت معارف صدها میلیون افغانی برای ادارات، حفظ و مراقبت زیربناها، برق و معاش کارمندان آنها مصرف میکرد.
در اعلامیۀ وزارت معارف حکومت طالبان آمده است: "اخیراً بنا بر هدایت کمیسیون تشکیلات و معاشات مقام عالی ریاست الوزرا، مبنی بر حذف ساختارهای مضاعف، موازی، ادارات غیرموثر و غیرضروری، کمیته منطقیسازی تشکیلات وزارت معارف تصمیم اتخاذ نمود تا همچون ساختارهای غیرموثر را از تشکیلات وزارت معارف حذف و ساختارهای منطقی، پویا و پاسخگو را که متضمن ارتقای کیفیت تعلیمی، تقویت اداره سالم و با در نظرداشت امکانات، منابع و نیاز کشور ایجاد نماید".
در این اطلاعیه وزارت آموزش و پرورش گفته است که به جای این ساختارها، ساختارهای مفید و پاسخگو برای تضمین بهبود و تقویت کیفیت آموزش با در نظر گرفتن نیازها، منابع و امکانات کشور ایجاد خواهد شد.
این در حالی است که به منظور ارتقای تواناییهای کاری معلمان در افغانستان، در زمان پادشاهی محمد ظاهر شاه پیشین افغانستان، برای اولینبار تشکیلات تربیۀ معلم یا دارالمعلمین در وزارت معارف ایجاد شد و سپس در طول سالها گسترش یافت.
در سالهای اخیر، این ساختارها گسترش یافته و حداقل یک دارالمعلمین در هر ولایت ایجاد شد و در شماری از ولسوالیهای پرجمعیت مراکز حمایت از تربیۀ معلم نیز تاسیس شده بود. طی چند سال گذشته ۴۹ مرکز تربیۀ معلم و نیز ۱۹۸ مرکز حمایتی مرتبط با این مراکز در افغانستان فعالیت داشتند.
حدود سههزار و ۶۰۰ معلم و نزدیک به دوهزار کارمند اداری در این مراکز آموزشی کار میکردند که پس از این تصمیم حکومت طالبان سرنوشت آنها مشخص نیست.
وزارت معارف حکومت طالبان گفته است که برای تعیینات کارمندان و معلمان اضافهبست برنامه منظمی روی دست دارد که کارمندان این موسسات بر اساس تحصیلات، تجربیات و اهداف آموزشی، به بخش اداری، کادری، پستهای آموزشی و خدماتی گماشته خواهند شد و هیچ یک از کارکنان موسسات منحلشده بیسرنوشت نخواهند ماند.
شماری از کارمندان پیشین وزارت معارف به صدای امریکا گفتند که یکی از اهداف تاسیس تربیه معلم، ارتقای ظرفیت معلمان داخل خدمت و ارایه معلمان مسلکی به جامعه بود.
در حال حاضر، دهها هزار معلم در افغانستان فقط سند فراغت صنف دوازدهم را دارند. مراکز تربیه معلم برای همچون معلمان، تحصیلات عالی و حرفهای فراهم میکرد و همچنان به فارغالتحصیلانی موسسات نیمه عالی که میخواستند پس از اتمام درس دوسالۀ شان در دانشگاهها ادامه تحصیل دهند، آموزش میدادند.
بر اساس معلومات وزارت معارف در حال حاضر بیش از ۲۰۰هزار معلم در چوکات این وزارت مشغول به کار استند و بر اساس آمار یونسکو در اکتوبر ۲۰۲۱، تقریباً ۳۴ درصد آنها را زنان تشکیل میداد. علاوه بر این، دهها هزار معلم زن و مرد در حدود ۵۰۰ مکتب خصوصی به تدریس دانشآموزان مشغول اند.