متخصصان صحت روانی میگویند که در طی دو سال حاکمیت طالبان در افغانستان، وضع محدودیتها بر کار و تحصیل زنان سبب شده تا شمار زیادی زنان و دختران افغان دچار بیماریهای روانی متعددی شوند.
روزنامه واشنگتن پست در گزارش که به تاریخ هفتم ماه جولای در مورد بررسی وضعیت شفاخانه های روانی در افغانستان منتشر کرد، نوشته است که بیشترین مراجعهکنندگان این شفاخانه ها را دختران و زنان تشکیل میدهند که با افسردگی و فشار های روحی مواجه اند.
زنان و دختران افغان که در عرصه های مختلف دست آورد های چشمگیری داشتند، اکنون اجازه کار و فعالیت و حتی آموزش را ندارند.
یلدا سادات، یکتن از محصلين رشته کمپیوتر در کابل میگوید که از وضع محدودیت ها بر تحصیل و منزوی شدن در خانه رنج می برد.
او به صدای امریکا گفت: "واقعاً وقتی به این وضعیت فکر میکنم برایم سخت تمام میشود که چرا زنان و دختران نمیتوانند به تحصیل ادامه دهند و یا کار کنند. وقتی به خواهرانم فکر میکنم که مکتب رفته نمیتوانند، فکر میکنم که در زندان استیم و افغانستان برای همه خانم ها به یک زندان تبدیل شده است."
زحل صبور، کارمند پیشین یکی از موسسات غیر انتفاعی، یگانه نانآور خانه است و پس از اعلان منع کار بانوان با موسسات ملی و بین المللی، وظیفه خود را از دست داد.
او به صدای امریکا گفت که با از دست دادن کار و درآمد نه تنها ضربه اقتصادی بر خانواده اش وارد شده بلکه از نظر روحی و روانی صدمه دیده است و تشویش ها باعث بیخوابی او و ترس از آیندهای نا معلوم شده است.
خانم صبور گفت: "تاثیرات این وضعیت خیلی منفی بوده و برایم دلتنگی و سردردی و تشویش زیاد ایجاد شده و ازینکه نمیتوانم به وظیفه خود بروم میترسم که آینده چه خواهد شد زیرا من نان آور خانهٔ خود استم."
داکتران بخش روان درمانی میگویند، دلیل عمدهٔ افزایش بیماری های روانی در نزد بانوان در افغانستان محرومیت زنان و دختران از تحصیل و کار و محصور ماندن آنان در خانه است.
داکتر مصدق نادمی، متخصص امراض روانی بزرگسالان و اطفال در شفاخانه دولتی جمهوری چک میگوید: "محدودیت های وضع شده سازگار با ارزش های اخلاقی و انسانی نیست، حقوق و آزادی های انسان را پامال میکند که میتواند تاثیرات کوتاه مدت و دراز مدت داشته باشد. تاثيرات کوتاه مدت آن اختلالات روانی است و میتواند به اشکال مختلف ظاهر شود و حتی باعث افزایش آمار خودکشی شود."
به گفتهٔ داکتر نادمی، دوام این حالت در دراز مدت بر رشد شخصیتی فرد تاثیر دارد. وقتی شخصیت نمیتواند رشد نورمال داشته باشد، باعث اختلال در شخصیت فرد میشود.
شهر بانو و شبنم دو خواهر جوان هر یک دانش آموزان صنف یازدهم و دوازدهم مكتب اند که اکنون از ادامه تحصیل بازمانده اند.
شهر بانو که در صنف دوازدهم یکی از لیسه های دخترانه بود، میگوید زندگی دشوار شده و امید به آینده را از دست داده است.
او به صدای امریکا گفت: "متاسفانه که وضعیت روحی و روانی نه صرف از من بلکه از تمام دختران و زنان وخیم است. دختران افغانستان زندگی نمیکنند بلکه صرف نفس میکشند."
شبنم خواهر شهر بانو در صنف یازدهم بود که منع آموزش دختران بالاتر از صنف ششم از سوی طالبان وضع شد.
او میگوید: "از زمانیکه مکاتب بر روی ما دختران بسته شده زندگی برای ما مشکلتر شده و هر روز و هر ساعت با تشويش و اندوه زندگی میکنیم و هر روز به نا امیدی ما می افزاید."
توصیه داکتران صحت روانی
داکتر نادمی، برای جلوگیری از پیشرفت افسردگی زنان و دختران توصیه میکند که آنان باید برای بهبود صحت روانی خود توجه کنند.
او گفت: "با امكانات خیلی محدود که در دسترس دارند به مطالعه بپردازند از خانواده و نزدیکان کمک بگیرند و از طریق انترنت به آموزش های که میسر است بپردازند و سعی کنند به خود برسند، عبادت و ورزش کنند."
باوجود واکنشهای گستردهٔ داخلی و بین المللی به این محدودیتها، مقامات طالبان مدعی اند که حقوق زنان را در چارچوب قانونین اسلامی تامین کرده و روی بازگشایی مکاتب دخترانه بحث و مشوره جریان دارد.
گروه