شارژدافیر سفارت امریکا: خبرنگاران افغان باید بدون ترس از انتقام به کار خود ادامه دهند

شارژدافیر سفارت امریکا برای افغانستان گفته است که نیاز است تا خبرنگاران در این کشور بدون ترس از انتقام و ارعاب به کار خود ادامه دهند.

کرن دیکر، که فعالیت‌هایش را از دوحه به پیش‌ می‌برد، ناوقت روز سه‌شنبه پنجم نومبر (۱۵ عقرب) در پیامی در صفحۀ اجتماعی ایکس، از اطلاع‌رسانی خبرنگاران افغان برای شهروندان این کشور ستایش کرده و افزوده که آنان مسوولان را مورد پاسخ‌گویی قرار می‌دهند.

دیکر گفت: "خبرنگاران افغان برای شهروندان افغانستان در سراسر جهان اطلاع‌رسانی می‌نمایند و مسوولان را پاسخگو قرار می‌دهند. خبرنگاران و کارمندان رسانه‌ای باید حمایت گردند تا بتوانند بدون ترس از انتقام یا ارعاب، به فعالیت‌های خویش ادامه دهند."

این دپلومات امریکایی اضافه کرده که حق دسترسی به اطلاعات، از جملۀ حقوق پذیرفته شدۀ بشری در سطح جهان به شمار می‌رود و برای "تصمیم‌گیری‌ها در سایر بخش‌های زندگی مردم، یک امر ضروری تلقی می‌شود".

این در حالی است که طالبان در بیشتر از سه سال از حاکمیت مجدد شان بر افغانستان، محدودیت‌های بیشتری را بر رسانه‌ها و خبرنگاران وضع کرده و در تازه‌ترین مورد، روند جلوگیری از پخش "زنده‌ جان‌ها" از طریق رسانه‌های تصویری را آغاز کرده‎اند.

مقام‌های وزارت امر به معروف و نهی از منکر طالبان به تاریخ ۱۴ اکتوبر (۲۳ میزان) گفتند که قانونی را تطبیق خواهند کرد که رسانه‌ها را از پخش تصاویر زنده‌جان‌ها منع می‌کند. سیف‌الاسلام خیبر، سخنگوی این وزارت به خبرگزاری فرانس‌پرس گفت که این قانون به گونهٔ تدریجی تطبیق خواهد شد.

مقام‌های این گروه تا کنون، خبرنگاران را در ولایات هلمند، بادغیس، تخار و قندهار از نشر تصاویر زنده‌جان‌ها از طریق رسانه‌های محلی منع کردند، که با این اقدام، اکثر رسانه‌های تصویری از فعالیت بازمانده اند.

در این حال، برخی از خبرنگاران در کابل و شماری از ولایات دیگر می‌گویند که با محدودیت‌های فراوان به شمول حق‌دسترسی به اطلاعات از سوی مقام‌های طالبان روبرو اند.

یک خبرنگار افغان در کابل، به صدای امریکا گفت که پس از فرمان تازۀ امر به معروف و نهی از منکر طالبان، کمتر مقام‌های این گروه حاضر به مصاحبه با آنان می‌شوند.

او که به دلیل ترس از طالبان از ذکر نامش در گزارش خودداری کرد گفت: "محدودیت‌ها برای خبرنگاران در تمامی بخش‌ها به خصوص حق‌دسترسی به اطلاعات افزایش یافته است. سخنگویان و مقام‌های طالبان کمتر حاضر به گفتگو در مصاحبه‌های تصویری می‌شوند."

همچنان برخی از رسانه‌های محلی گزارش داده‌اند که در چندین مورد، مقام‌های طالبان در کابل و برخی از ولایات دیگر مانع عکاسی و تصویر‌برداری از برنامه‌های خود شده اند.

در آخرین مورد، ندا محمد ندیم، سرپرست وزارت تحصیلات عالی حکومت طالبان به ولایات کنر و ننگرهار سفر کرده و به خبرنگاران محلی این ولایات، اجازۀ تصویربرداری را نداده است.

شارژدافیر سفارت امریکا برای افغانستان در حالی خواستار ادامۀ فعالیت خبرنگاران در این کشور شده که پس از تسلط طالبان بر افغانستان، بسیاری از خبرنگاران، به دلیل ترس از انتقام این گروه، کشور خود را ترک کرده و به بسیاری کشورها به شمول امریکا، کانادا و کشورهای اروپایی پناهنده شده اند.

همچنان در حال حاضر، صدها خبرنگار و کارمندان رسانه‌ای در کشورهای منطقه به شمول ایران، پاکستان، هند، اوزبیکستان و تاجیکستان گیرمانده و در وضعیت بی‌سرنوشتی به سر می‌برند.

آنان در ماه‌های گذشته با برگزاری اعتراضات، از کشورهای اروپایی و کانادا خواستند که پرونده‌های مهاجرتی شان را توجه کنند.

پیش از این، مرکز خبرنگاران افغانستان با نشر گزارشی گفته بود که در جریان ماه می ۲۰۲۳ تا می ۲۰۲۴ میلادی، کم از کم ۱۳۶ رویداد نقض آزادی رسانه‌ها و خبرنگاران را ثبت کرده است که شامل ۷۲ مورد تهدید و ۶۴ رویداد بازداشت خبرنگاران است.

مرکز خبرنگاران افغانستان با بیان اینکه اعمال محدودیت‌ها بر خبرنگاران و رسانه‌ها از سوی طالبان افزایش یافته، گفت که علاوه بر مداخلۀ استخبارات، وزارت امر به معروف و نهی از منکر طالبان در فعالیت رسانه‌ها مداخله می‌کند و خبرنگاران را احضار، بازجویی و بازداشت می‌کند و این روند به مرور زمان افزایش یافته است.