سازمان بین‌المللی مهاجرت (IOM) با نشر گزارشی گفت که همزمان با افزایش برگشت و اخراج مهاجران از کشورهای همسایۀ افغانستان، در جریان یک هفته ده‌ها هزار نفر از طریق مرزهای این کشور وارد ایران و پاکستان شده اند.
این ادارۀ ملل متحد روز دوشنبه دوم سپتمبر (۱۲ سنبله) گفته است که بر اساس ارزیابی‌های این سازمان، از تاریخ ۱۸ تا ۲۴ این ماه، ۷۲هزار و ۶۲۴ نفر وارد ایران و پاکستان شدند.
به گفتۀ این سازمان، در این مدت ۳۸هزار و ۴۰۲ نفر به ایران و ۳۴هزار و ۲۲۲ افغان دیگر به پاکستان مهاجرت کردند.
بر بنیاد این گزارش، شمار خروج افغان‌ها به ایران و پاکستان در تناسب با برگشت و یا اخراج اجباری مهاجران افغان از این دو کشور بیشتر است.
در گزارش آمده که در این مدت، حدود ۶۵هزار مهاجر افغان از ایران و پاکستان برگشت کرده و یا به گونۀ جبری اخراج شده اند.
ملل متحد گفته است که بر اساس بررسی‌های آنان ۳۴هزار و ۹۰۴ نفر از طریق مرزهای ایران و ۲۶هزار و ۴۶ مهاجر دیگر از پاکستان وارد خاک افغانستان شده اند.
پیش از این ملل متحد گفته بود که بسیاری از شهروندان افغانستان به دلیل مسایل اقتصادی، دیدار با اعضای خانواده، رویدادهای طبیعی و ناامنی در افغانستان و همچنان مسایل صحی، به ایران و پاکستان سفر می‌کنند.
سازمان بین‌المللی مهاجرت از آغاز امسال به اینسو، نظارت و ارزیابی تردد از مرزهای افغانستان را دوباره آغاز کرده که بر اساس یافته‌های آن، روزانه هزاران نفر از طریق مرزهای این کشور به ایران و پاکستان رفت و آمد می‌کنند.
مهاجرت افغان‌ها در حالی به کشورهای همسایۀ افغانستان به ویژه ایران و پاکستان افزایش یافته است که در تازه‌ترین مورد، محسن نقوی، وزیر داخلۀ پاکستان، در دیدار با اندریکا رتواتی، هماهنگ‌کننده امور بشری ملل متحد در افغانستان، گفت که به زودی مرحلۀ دوم اخراج مهاجران افغان فاقد مدرک اقامت در پاکستان آغاز می‌شود.
وزارت داخلۀ پاکستان به تاریخ ۲۸ اگست (هفتم سنبله) با نشر اعلامیه‌ای در شبکه اجتماعی ایکس به نقل از نقوی گفت که پاکستان ده‌ها سال میزبان مهاجران افغان بوده است، اما بازگرداندن مرحله‌ای شهروندان خارجی فاقد مدرک اقامت آغاز شده است.
افزون بر پاکستان، ایران نیز در ماه‌های اخیر، روند برگشت و اخراج مهاجران افغان را افزایش داده و مقام‌های این کشور به مهاجران مقیم آن کشور که فاقد مدارک قانونی اقامت اند، مهلت داده است تا پایان سال جاری به کشورهای شان بازگردند.
در عین حال، سازمان بین‌المللی مهاجرت گفته است که تعداد مهاجران افغان که از ایران به افغانستان بازگشته اند، بسیار زیاد است و در سال ۲۰۲۳، این سازمان بازگشت نزدیک به یک میلیون مهاجر افغان را از ایران به افغانستان ثبت کرده است.
به اساس این گزارش، ۷۰ درصد این برگشت‌کنندگان مدارک قانونی اقامت کشور میزبان را نداشتند که ۶۰ درصد آنان اخراج شده بودند.
پیش از این، وزارت امور مهاجرین حکومت طالبان گفته بود که اخراج اجباری مهاجران از ایران برخلاف اصول اسلامی، بین‌المللی و همسایگی است.
ارقام کمیشنری عالی ملل متحد در امور پناهندگان نشان می‌دهد که در حال حاضر ۴.۵ میلیون مهاجر افغان با اسناد قانونی مهاجرت، ویزۀ درازمدت اقامت و نیز فاقد هرگونه اسناد قانونی در ایران زندگی می‌کنند.
سازمان بین المللی مهاجرت گفته است که از سال ۲۰۲۲ تا اکنون نزدیک به هشت میلیون شهروند افغانستان کشور شان را ترک کرده اند که از این تعداد ۸۵ درصد به کشورهای همسایه، عمدتاً ایران و نزدیک به یک میلیون به اروپا رفته اند.