ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران از توافق اولیه بین طالبان و حکومت ایران در مورد حق‌آبۀ دریای هلمند خبر داده است.
خبرگزاری تسنیم ایران، بخشی از نشست خبری ناصر سخنگوی وزارت امور خارجه آن کشور را روز دوشنبه ۳۱ جولای (نهم اسد) منتشر کرد که او در مورد یک موافقه در خصوص حق‌آبۀ دریای هلمند با حکومت طالبان اشاره می‌کند.
کنعانی گفت: "مذاکرات در سطوح مختلف انجام شده و اخیراً با مقامات افغانستان گفتگوی جدی داشتیم، توافقی نیز وجود دارد، امیدواریم که مقامات افغانستان مسوولانه عمل کنند".
وزارت امور خارجه ایران بار دیگر تاکید کرده است که بر اساس معاهده ۱۳۵۱ بین افغانستان و ایران موضوع حق‌آبه هلمند بر اساس دستور رییس جمهور این کشور در اولویت تمامی وزارت‌های مربوط قرار دارد.
حکومت طالبان تاکنون به اظهارات سخنگوی وزارت امور خارجه ایران واکنشی نشان نداده است. اما مقامات حکومت طالبان بارها تعهد خود را با معاهدۀ ۱۳۵۱ افغانستان و ایران بیان کرده اند.
محمد سرگزی، نماینده مردم سیستان و بلوچستان در مجلس نمایندگان ایران نیز گفته است که مقامات طالبان به وعدهٔ خود عمل نکرده و تا اکنون آب به سوی ایران رها نشده است.
او تاکید کرده است که مهمترین راهکار برای ایران این است که در زمینه سیاست‌های مهاجرین افغان تجدید نظر کند.
این عضو مجلس نمایندگان ایران گفته است: " ما باید حتما در سیاست‌های پذیرش اتباع افغان و همچنین در رابطه با نوع مراودات مثل سوخت ارزان و آب، برق، ترانزیت و مهاجرت که طرف افغان از آن منتفع می‌شود، تجدید نظر کنیم".
سخنگوی وزارت امور خارجه ایران در نشست خبری امروز خود در مورد توافق جدید با حکومت طالبان چیزی نگفته است، اما ایران پیش از این از حکومت طالبان خواسته بود که اجازه دهد یک هیات تخنیکی ایرانی جهت تعیین سطح آب دریای هلمند به آن ولایت سفر کند.
شماری از مقامات ایرانی از جمله وزیر امور خارجه آن کشور گفته اند که حکومت طالبان با سفر این هیات به منطقه برای تعیین سطح آب دریای هلمند موافقت کرده است. از این اظهارات مقامات ایرانی تقریباً دو ماه سپری می‌شود، اما تا اکنون هیچ هیات تخنیکی ایرانی به افغانستان سفر نکرده است.
قبل از این اظهارات سخنگوی وزارت خارجۀ ایران، احمد وحیدی، وزیر داخلهٔ آن کشور روز یکشنبه ۱۶ جولای (۲۵ سرطان) گفت که حکومت طالبان با پابندی به مسوولیت‌های خود باید از آب دریای هلمند ۸۲۰ میلیون متر مکعب آب به ایران حقابه بدهند.
به نقل از خبرگزاری تسنیم ایران، وحیدی با اشاره به مشکلات آب در ولایت سیستان و بلوچستان ایران گفت: "بعد از اینکه حاکمان افغانستان در سال‌های گذشته به تعهدات خود عمل نکردند و میزان ۸۲۰ میلیون متر مکعب به ایران نرسید، مردم دچار مشکل شدند."
وحیدی در نشستی در تهران، موضوع آب و تامین آن را "اولویت جدی" و "درجه یک" خواند و گفت که این مسله به گونهٔ ویژه در دستور کار دولت ایران قرار دارد. او همچنین گفت: "امیدواریم ...مسوولین افغانستان به تعهد خود عمل کنند تا آب به ایران برسد."
در چند ماه اخیر بحث حقابهٔ ایران از آب دریای هلمند به موضوع جدی مبدل شده است و باربار مقام‌های ایرانی به شمول رییس جمهور ابراهیم رییسی هشدار داده و از حکومت طالبان خواستار رسیدگی به این مسله شده اند.
این مطلب مرتبط را نیز بخوانید
واکنش طالبان به هشدار رییسی: چنین اظهارات باید تکرار نشودذبیحالله مجاهد سخنگوی حکومت طالبان در پاسخ به اظهارات پیشین مقامات ایرانی گفته بود که آنان باید ابتدا معلومات خود را در مورد آب دریای هلمند از طریق قانونی تکمیل کنند و سپس با الفاظ مناسب درخواست خود را بیان کنند.
او گفته است که اظهارات تند فضای سیاسی دو کشور را خراب می‌کند و برای مردم دو کشور هیچ منفعتی به دنبال نخواهد داشت.
پس از این اظهارات تند، یک هیات نظامی به سرپرستی معاون لوی درستیز ایران عازم کابل شد و با مقامات وزارت دفاع طالبان دیدار و گفتگو کرد.
پس از سفر هیات ایرانی، دو طرف توافق کردند که موضوع حق‌آبه هلمند از طریق مجاری دپلوماتیک حل و فصل شود.