مقامات حکومت طالبان در ولایت ننگرهار میگویند که مذاکرات با مقامات پاکستانی جهت بازگشایی گذرگاه تورخم بینتیجه خاتمه یافته است.
دفتر رسانههای طالبان در ننگرهار در شبکۀ ایکس گفته است که دیدار با مقامات پاکستانی دیروز یکشنبه دهم سپتمبر (۱۹ سنبله) صورت گرفته است.
این دفتر مدعی شده است که جانب پاکستانی نخست گلولهباری و سپس بستن گذرگاه تورخم را پذیرفته اند.
عصمتالله یعقوب، کمیسار طالبان در تورخم گفته است که در دیدار با طرف پاکستانی مهلت تعیین شد تا آنها بتوانند برای گشودن گذرگاه تورخم با همدیگر مشورت کنند.
در اعلامیه به نقل از یعقوب آمده است: "در این جلسه بحث و گفتگوی جامعی در خصوص حل مشکلات صورت گرفت و ابراز امیدواری شد که به زودی دروازه تورخم به روی مسافران و ترانزیت باز شود".
پاکستان گذرگاه تورخم را روز چهارشنبهٔ گذشته ششم سپتمبر (۱۵ سنبله) پس از آن بست که به گفتۀ حکومت طالبان، نیروهای پاکستانی بر نیروهای سرحدی طالبان که مصروف ترمیم یک پاسگاهٔ امنیتی بودند که سالها قبل اعمار شده بود، گلولهباری کردند.
پس از درگیری میان نیروهای طالبان و مرزبانان پاکستانی در تورخم در جریان هفتۀ گذشته، این گذرگاه مرزی به روی هرگونه تردد بسته شد و تا کنون برای چندمین روز متوالی بسته باقی مانده است.
در همین حال، وزارت خارجۀ پاکستان در واکنش به اعلامیه وزارت خارجۀ حکومت طالبان گفته است که حکومت سرپرست طالبان دلایل بستهشدن گذرگاه مرزی تورخم را میداند.
ممتاز زهرا بلوچ، سخنگوی این وزارت، روز دوشنبه ۱۱ سپتمبر (۲۰ سنبله) در اعلامیهای گفت که این وزارت از اعلامیۀ حکومت طالبان شگفت زده شده است.
زهرا بلوچ گفت که حکومت پاکستان "هیچگاه ساخت هیچ نوع تاسیسات را در خاک خود" که به گفتهٔ وی "نقض حاکمیت" این کشور پنداشته میشود، نمیپذیرد.
سخنگوی وزارت خارجۀ پاکستان گفت که در ششم سپتمبر، زمانی که طالبان از بازسازی غیرقانونی در تورخم منع شدند، به جای اینکه به دنبال حل مسالمتآمیز این موضوع باشند، "بسیار بیرحمانه" گلولهباری کردند، نه تنها مرزبانان پاکستانی و مواضع آنان را هدف قرار دادند، بلکه به گفتۀ او با چنین گلولهباری جان غیرنظامیان پاکستانی و افغان را نیز با تهدید مواجه کردند.
از سوی دیگر، منبعی در صحبت با به بخش دیوۀ صدای امریکا دیدار مقامهای طالبان و پاکستانی را در تورخم تایید کرده و به گفتۀ این منبع "هر دو طرف توافق کرده اند که مناقشه را از طریق گفتگو حل کنند و جنگ راه حل نیست".
گفته میشود که در این گفتگو موضوع ایجاد ایست بازرسی در سمت افغانستان مورد بحث قرار گرفت. هیات طالبان گفته است که آنها در حال ساختن یک پوسته جدید و بازسازی یک پوسته سابقه بودند که نیروهای پاکستانی گلولهباری کردند. منبع گفت که این هیات طالبان اعتراض پاکستان را در این خصوص بیاساس خوانده است.
منبع گفت: "هیات پاکستانی گفته است که مجوز بازسازی پوسته قدیمی داده خواهد شد و اگر قرار است پوسته جدیدی ساخته شود، باید از قبل به پاکستان اطلاع داده شود".
در این حال، خبرگزاری باختر تحت کنترول طالبان، در ننگرهار به نقل از مقامات این گروه گفته است که مردم از رفتن به سوی گذرگاه تورخم خودداری کنند.
مقامات طالبان گفته اند که هنوز مشخص نیست که چه زمانی دوباره این گذرگاه به روی تردد باز خواهد شد.
وزارت خارجۀ حکومت طالبان اخیراً به بستهماندن گذرگاه تورخم توسط پاکستان برای چندمین روز متوالی واکنش نشان داده و گلولهباری بر نیروهای طالبان در این مرز را خلاف حسن همجواری خوانده است.
ضیا احمد تکل، معاون سخنگوی این وزارت روز گذشته با فرستادن پیامی به رسانهها گفت که لازم است تا دوطرف به خاطر بهبود تجارت، ترانزیت و اقتصاد منطقه، برای چنین مشکلات از راه تفاهم راهکار جستجو کنند.
معاون سخنگوی وزارت خارجه حکومت طالبان، مقامات پاکستانی را به نقض تمام اصول متهم کرد و گفت که اقدامات حکومت پاکستان منجر به نگرانی و بیاعتمادی شده است.
سرور جعفری، استاد روابط بینالملل میگوید که مشترکات ایدیولوژیکی، اجتماعی و فرهنگی تحریک طالبان پاکستانی با طالبان افغانستان، سبب شده که حکومت پاکستان به یک انتخاب دشوار و شرایط سخت مواجه شود.
به گفتۀ سروری، حاکمیت طالبان بر افغانستان سبب افزایش حملات و قدرتمند شدن طالبان پاکستانی شده است، از همینرو حکومت پاکستان در تلاش است که فشارهای بیشتر بر حکومت طالبان افغانستان وارد کند تا از این طریق بتواند جلو حملات و گسترش نفوذ تحریک طالبان پاکستانی را در داخل خاک پاکستان بگیرد.
جعفری در مورد پیامد تنشها میان پاکستان و طالبان گفت که طالبان از نظر اقتصادی تحت فشار بیشتری قرار خواهد گرفت، چون یک بخشی از اموال تجاری از طریق پاکستان وارد افغانستان میشود.
او افزود: "این میتواند وضعیت اقتصادی در درون افغانستان را یک مقدار پیچیده کند و پیداکردن جاگزین برای این شاهراه عبوری و اقتصادی که اکثریت اموال از طریق پاکستان وارد افغانستان میشود، برای افغانستان سخت میشود و این مدیریت وضعیت را برای افغانستان و حکومت طالبان دشوار میکند".
همچنان این استاد دانشگاه معتقد است که وضعیت امنیتی با تداوم این تنشها ممکن پیچیدهتر شود و حمایت منطقهای در راستای مبارزه با تروریزم و هراس افگنی و همچنان استقرار ثبات در منطقه میتواند دچار مشکل شود.
در این حال، به دنبال تنشها میان اسلامآباد و طالبان، سرپرست سفارت افغانستان در پاکستان که تحت ادارۀ طالبان است، به وزارت خارجه آن کشور فرا خوانده شده است و عباس جیلانی، وزیر امور خارجه موقت پاکستان از وی خواسته که حکومت طالبان علیه گروههای هراسافگن که به پاکستان خطر ایجاد میکنند، اقدام کند.