جنبش اتحاد و همبستگی زنان افغانستان میگوید که طالبان هشت عضو این جنبش را شامگاه یکشنبه ۲۰ اگست (۲۹ اسد) پس از چند ساعت بازداشت، آزاد کردند.
این جنبش اعتراضی زنان روز دوشنبه ۲۱ اگست (۳۰ اسد) در اعلامیهای که شبکه اجتماعی ایکس منتشر کرده، گفته است که طالبان این زنان را در یک خانه بازداشت کردند و در نتیجه تلاش مشترک این جنبش و مردم دوباره آزاد شدند.
طالبان شام روز یکشنبه این زنان معترض را در ساحهٔ خیرخانه مینهٔ کابل از یک منزل بازداشت کردند. کاربران از این زنان بازداشتشده در شبکههای اجتماعی، خاتول، هاجره آزاده و دو دخترش، حسینه سروری، فریده محب، طوبی عطایی و لیما امیری نام برده اند.
بر اساس گزارشها، قرار بود اعضای این جنبش به دلایل امنیتی در داخل یک منزل در ساحه خیرخانه کابل برنامه اعتراضی داشته باشند. اما پیش از برگزاری اعتراض طالبان به مکان اعتراض واقع خیرخانه هجوم بردند و آنان را بازداشت کردند.
زهرا حقپرست، رییس این جنبش، به رسانهها گفته است که این زنان به هدف اعتراض علیه ممنوعیت کار و تحصیل زنان در این منزل مسکونی تجمع کرده بودند.
در دو هفتهٔ گذشته، جنبشهای مختلف زنان معترض به مناسبت دومین سالگرد به قدرت رسیدن دوباره طالبان، نشستها و تظاهرات اعتراضی زیادی را در کابل و چندین ولایت دیگر راه اندازی کرده اند.
در دو سال گذشته این نخستین بار است که نیروهای امنیتی طالبان از برگزاری یک نشست اعتراضی زنان در یک مکان سربسته جلوگیری میکنند.
طالبان پس از قدرت گرفتن مجدد در افغانستان در ماه اگست ۲۰۲۱، مانند سایر جنبشهای مدنی، اعتراضات و جلسات زنان را نیز سرکوب کرده و شماری از فعالان حقوق زنان را بازداشت و مدتی زندانی کرده و پس از مدتی توقیف، آنان را آزاد کرده اند.
یک سازمان حقوق بشر افغانستان به نام رواداری در گزارش شش ماه اول سال ۲۰۲۳ خود گفته است که طالبان در این مدت دست کم ۲۲۲ نفر از جمله ۲۳ زن را در ۱۶ ولایت به طور خودسرانه و غیرقانونی بازداشت کرده اند.
بر اساس معلومات این سازمان، ۴۷ مدافع حقوق بشر، فعال مدنی و خبرنگاران نیز شامل بازداشتشدگان اند که به اتهام اعتراض، انتقاد و تبلیغات بر ضد حکومت طالبان بازداشت شده اند.
رواداری گفته است که در شش ماه اول امسال تظاهرات کمتری نسبت به شش ماه اول سال ۲۰۲۲ در افغانستان صورت گرفته است. به گفتۀ این سازمان، بسیاری از این اعتراضات و برنامهها به دلیل سیاستهای تبعیضآمیز طالبان و به ویژه تشدید محدودیتها علیه زنان در مکانهای مخفی برگزار شده است.
این نهاد حقوق بشری گفته است: "مهمترین دلیل کاهش تجمعات و تظاهرات اعتراضی، ایجاد فضای رعب و وحشت از سوی طالبان است".
در گزارش رواداری که به تاریخ ۱۳ اگست (۲۲ اسد) منتشر شد، آمده است که در دو سال گذشته طالبان به تدریج زنان را از عرصههای مختلف اجتماعی، سیاسی و اقتصادی حذف کردند و زنان نیز در بخشهای مختلف افغانستان شماری از تجمعات اعتراضی را راهاندازی کردند، اما طالبان به شدت این اعتراضات را سرکوب کردند.
گزارش گفته است: "به همین دلیل دهها تن از زنان و مردانی که در سازماندهی و مدیریت این تلاشهای دادخواهانه نقش داشتند، افغانستان را ترک نموده و به کشورهای دور و نزدیک پناه بردند. از اینرو، اکنون کمتر کسی جرات میکند که علیه سیاستهای تبعیضآمیز طالبان انتقاد و مخالفت خود را بیان کند".
پس از بازداشت این زنان معترض شامگاه گذشته در کابل، ویدیویی نیز در شبکههای اجتماعی منتشر شد که در آن ظاهراً ماموران امنیتی طالبان وارد خانهای شدند که تعدادی از زنان در آن تجمع کرده بودند.
همزمان با نشر گزارش در مورد بازداشت این زنان، فرشته عباسی پژوهشگر دیدبان حقوق بشر، در شبکه اجتماعی ایکس خواستار آزادی فوری زنان بازداشت شده توسط طالبان شد.
عباسی گفت: "طالبان باید بازداشت خودسرانه را متوقف کنند و زنان بازداشت شده را هر چه سریعتر بدون قید و شرطی آزاد کنند و از کسانی که در بازداشت این زنان دست داشته اند، بازجویی شود."
طالبان صحت ویدیوی را که در رسانهها نشر شده رد کرده و گفته است که در این اواخر در ساحهٔ خیرخانهٔ کابل هیچ چنین اتفاقی رخ نداده است.